Chỉ ba năm trước thôi, cũng vào ngày hôm nay, ngày 13 tháng 10 năm
1965, 19 phụ nữ và trẻ nhỏ đã bị 45 tên tay sai có vũ trang của bang
Washington hành hung tại Frank’s Landing, trên sông Nisqually, trong một
vụ tấn công kinh hoàng không có lý do.
Thú vị thay, những bộ xương người cổ nhất từng được tìm thấy ở Bán cầu
Tây gần đây được phát hiện bên bờ sông Columbia lại là những bộ xương
của ngư dân da đỏ. Chính phủ nào lại đi dành hàng triệu đô-la để đào xương
của chúng tôi lên, để khôi phục mô hình lối sống cổ của tổ tiên chúng tôi,
để bảo vệ những di sản cổ của chúng tôi khỏi bị phá hủy – trong khi cùng
lúc đó họ lại ăn thịt những người còn đang sống?
Chúng tôi sẽ đấu tranh vì quyền lợi của mình.
Những người da đỏ không chỉ đấu tranh về vật chất, mà còn đấu tranh với
cả những đồ tạo tác trong văn hóa của người da trắng – sách vở, ngôn ngữ,
báo chí. Năm 1968, các thành viên trong bộ lạc Mohawk tại Akwesasne,
thuộc vùng St. Lawrence giáp ranh giữa Mỹ và Canada, đã gây chú ý bằng
việc thành lập một tờ báo mang tên Akwesasne Notes. Nội dung chủ yếu
của tờ báo là tin tức, xã luận, văn thơ; tất cả đều hừng hực tinh thần đấu
tranh. Xen lẫn vào đó là chút hài hước không thể kìm nén. Vine Doleria, Jr.
đã viết:
Bây giờ và về sau tôi luôn thấy ấn tượng với những suy nghĩ của một người
không phải da đỏ. Tôi đã ở Cleveland năm ngoái và nói chuyện với một
người không phải da đỏ về lịch sử nước Mỹ. Anh ta nói rằng anh ta thấy rất
tiếc về những gì đã xảy ra với người da đỏ, nhưng cũng có những lý do
chính đáng cho điều đó. Lục địa đã phát triển, nhưng những người da đỏ lại
đứng ngáng đường, vì thế họ cần phải bị xóa bỏ. Anh ta nhấn mạnh: “Suy
cho cùng, các bạn đã làm được gì cho mảnh đất này khi các bạn có nó?” Tôi
đã không hiểu anh ta lắm, cho đến lúc tôi phát hiện ra dòng sông Cuyahoga
chảy qua Cleveland rất dễ bốc cháy. Quá nhiều chất ô nhiễm gây cháy bị