Kính thư, Raymond Miranda
Vào ngày Lễ Tạ ơn năm 1970, trong lễ kỷ niệm hàng năm sự đổ bộ của
những người lữ hành Pilgrim (tín đồ Thanh giáo), chính quyền đã quyết
định làm một điều khác biệt: mời một người da đỏ lên đọc diễn văn kỷ
niệm. Họ tìm được một người da đỏ tộc Wampanoag tên là Frank James và
mời ông lên phát biểu. Nhưng khi họ nhìn thấy bài diễn văn ông chuẩn bị
đọc, họ lại quyết định là họ không muốn như thế nữa. Bài diễn văn đó
không được đọc ở Plymouth, Massachusetts vào dịp đó. Bài diễn văn được
in trong Chronicles of American Indian Protest (Ký sự Biểu tình chống đối
của những người da đỏ Mỹ), trong có một đoạn như sau:
Tôi đang nói với các bạn với tư cách của một con người – một người thuộc
tộc Wampanoag… Thật là nhiều cảm xúc lẫn lộn khi tôi được đứng đây
chia sẻ với các bạn những suy nghĩ của mình… Những người Thanh giáo
đã đến đấy khám phá những bờ biển của Mũi Cod bốn ngày trước khi họ
cướp mộ của tổ tiên chúng tôi, lấy cắp ngô, mỳ và đậu… Nhưng tinh thần
của chúng tôi không chết. Ngày hôm qua chúng tôi còn đi dạo trên những
lối nhỏ trong rừng và những con đường mòn. Ngày hôm nay chúng tôi đã
phải đi trên đường cao tốc và đường phố nện đá dăm. Chúng tôi đang bị
đồng hóa. Chúng tôi không còn đứng trong những túp lều của chính những
người da đỏ chúng tôi, mà đứng trong căn lều bằng bê tông của các bạn.
Chúng tôi đứng trên cao đầy kiêu hãnh, và trước khi nhiều lần trăng tròn
nữa trôi qua, chúng tôi phải sửa lại những sai lầm mà chúng tôi đã để chúng
xảy ra với chính mình…
Với những người da đỏ, không có ranh giới rõ ràng nào giữa văn xuôi và
thơ. Khi một người da đỏ đang học tại New Mexico được khen ngợi vì tài
làm thơ của mình, anh nói: “Ở bộ tộc của tôi, chúng tôi không có nhà thơ
nào. Tất cả mọi người đều xuất khẩu thành thơ.” Tuy nhiên, cũng có một số
“bài thơ” được sưu tầm trong cuốn The Last Americans (Những người Mỹ
