Palestine. Dòng chữ trên bia mộ ông ở Prague (còn sót lại đến nay) là sự
thật không nghi ngờ: “Không ai trong những người cùng thời thực sự xứng
với ông trong việc làm từ thiện.”
Trên thực tế, các thành viên hàng đầu của
cộng đồng Do Thái đều bị chính quyền hoàng gia khai thác hòng mang lại
lợi ích cho chính họ, với điều kiện đó là chính quyền duy nhất và bảo vệ họ
khỏi những kẻ săn mồi khác.
Trong thời kỳ này, ít nhất nhà Habsburg còn giữ được phần thỏa thuận của
mình. Khi đám đông Frankfurt do Vincent Fettmilch cầm đầu xộc vào khu
Do Thái ở Frankfurt năm 1614, trục xuất người Do Thái và cướp phá nhà
họ, Hoàng đế Matthias đã tuyên bố họ là những kẻ nổi loạn ngoài vòng
pháp luật và treo cổ các lãnh đạo của họ hai năm sau đó. Người Do Thái
được đưa trở về nhà với nghi lễ hoàng gia và đặc quyền mới, một sự kiện
vô cùng mãn nguyện mà sau đó được họ kỷ niệm hằng năm và gọi là “Lễ
Purim của Vincent.” Đến lượt mình, người Do Thái đã giúp nhà Habsburg.
Năm 1618, Chiến tranh Ba mươi năm nổ ra ở Đức, và trong giai đoạn đầu
của cuộc chiến, nhà Habsburg suýt bị hủy diệt. Chính người Do Thái, nhất
là nhà tài phiệt Jacob Bassevi xứ Prague, là người giữ cho họ tại quyền. Do
đó, khi gió đổi chiều trong trận Núi trắng, và quân đội hoàng gia tái chiếm
thành phố (1620), khu Do Thái là nơi duy nhất mà quân đội không cướp
phá. Hoàng đế Ferdinand II đích thân tặng Bassevi hai trong số những ngôi
nhà Tin Lành đẹp nhất bị trưng thu.
Cuộc xung đột kinh khủng này, vốn hủy hoại Đức, đã đẩy người Do Thái
tới trung tâm kinh tế châu Âu. Những đội quân khổng lồ có lúc phải được
duy trì trên chiến trường hàng năm trời, và thường qua cả mùa đông. Mạng
lưới cung cấp thực phẩm Do Thái ở Đông Âu cho phép họ cung cấp đồ ăn
cho cả người lẫn vật. Họ lập ra xưởng rèn và nhà máy thuốc súng, họ sục
sạo khắp châu Âu và phía đông để tìm vũ khí. Đặc biệt, họ quyên tiền,
thường bằng những cách mới lạ để khai thác tài sản hoàng gia không dùng
đến. Chính Bassevi là người vào năm 1622 đã lập ra một tập đoàn cùng với
Hoàng tử Liechtenstein và Tướng hoàng gia Wallenstein, tập đoàn này cho
