Đúng thế, bọn Quốc xã không bao giờ biết đến những phiền toái của luật
sư, chỉ duy một lần chúng sử dụng để quảng cáo, khua chiếng, gõ trống cho
một vụ xét xử lớn. Nhưng mưu đồ ấy đã chống lại chúng.
Ngày 21-9-1933, tòa thượng thẩm liên bang mở cuộc xử án tại tòa án
Leipzig về màn thứ hai của thảm kịch hồi tháng 2, làm rung động cả nước
Đức và thế giới. Bảy tháng trước khi mái vòm cung điện của Reichstag gần
như bị đổ sập do ngọn lửa gây ra thì cả nước Đức tự do cũng sụp đổ với nó
trong đống than hồng còn khủng khiếp hơn. Và nay những chủ nhân mới
của Reich muốn biện bạch trước dư luận quốc tế, bởi vì từ ngày xẩy ra vụ
cháy, chưa có ai chi kinh phí để đưa ra xét xử câu chuyện hoang đường về
âm mưu của Cộng sản, một câu chuyện bịa đặt để lấy cớ phát động cuộc
trấn áp không thương xót, tiêu diệt địch thủ của phe Quốc xã.
Chánh án Bünger, ông quan tòa già, đầu bạc trắng, xung quanh có 4 hội
thẩm viên mặc áo choàng đỏ, ra mắt trước 54 cử tọa là những người xứng
đáng nhất, cố gắng giữ phẩm cách trong các cuộc tranh luận mà ông luôn bị
mất phương hướng.
Trong ngăn ngồi của các bị cáo, có 5 người khác nhau về lời khai cung.
Đó là Van der Lubbe, người Hà Lan, hơi đần độn, bị bắt ngay trong tòa nhà
Quốc hội lúc nó đang bốc cháy, hiển nhiên là thủ phạm. Bên cạnh Lubbe là
Torgler, cựu bí thư một chi bộ Cộng sản, nhà diễn thuyết nổi tiếng nhất của
K.P.D (Đảng Cộng sản), một người bình dân nhất sau ông Ernest
Thaelmann, tổng bí thư K.P.D; đã bị tống giam ngay sau khi tự đến trình
diện với cảnh sát vào ngày hôm sau xẩy ra vụ cháy với mục đích tự minh
oan. Ông bị kết tội do lời khai của hai kẻ làm chứng đáng nghi ngờ là hai
nghị sĩ Frey và Karwahne, cựu đảng viên Cộng sản nhưng đã hợp tác với
N.S.D.A.P. Hai kẻ này tuyên bố vào ngày xẩy ra vụ cháy, là đã nhìn thấy
ông Torgler đi cùng với tên Lubbe vào tòa nhà Quốc hội. Chỉ lời khai đó đã
đủ làm hài lòng chánh án. Ba người khác bị kết tội là những người quan
trọng hơn. Đây là ba người Bungari bị bắt trong trường hợp rất lạ lùng. Một
tên là Helmer, người phục vụ trong quán cà phê, đã nhìn thấy ảnh tên Van
der Lubbe trên các báo chí. Hắn cũng xem tờ thông cáo thưởng 20.000 Mác
cho những ai bắt giữ được tội phạm. Helmer nhớ ngay ra là đã thấy Lubbe ở
