quân đô tướng, tướng Hữu thánh dực quân Đỗ nguyên Thác làm Đồng đô
tướng, đem 15 vạn quân đi đánh Chiêm-thành. Bộ quân Đô tướng Trần-
Tùng vì nghe nhời Đinh-đại-Trung, dẫn quân đi tận mạn sơn cước, cách xa
với thuỷ quân quá, xẩy gập khi mưa lũ nước lụt, tướng sĩ đành đóng lại ở
giữa đường, tuyệt lương trong 3 ngày giời, phải nướng áo giáp bằng da ra
mà ăn. Khi hồi quân, Trần-Tùng xuýt phải tội chết, nhưng vì có công lao
trước, được miễn tội chết mà phải đầy làm quân lính.
Năm Thiệu-thành thứ 2 (1402) mùa xuân tháng hai, vua Hồ-Hán-
Thương sai sửa định quân ngũ. Tháng ba sai sửa một con đường từ thành
Tây-đô (ở xã An-tôn huyện Vĩnh-lộc tỉnh Thanh-hoá bây giờ) đến Hoá-châu
(Thừa-thiên), dọc đường đặt ra phố sá và nhà trạm gọi là đường thiên lý.
Mùa hạ tháng sáu Hán-Thương cất đại quân vào đánh Chiêm-thành, lấy Đỗ-
Mãn làm Đô tướng, Nguyễn-Vi làm Chiêu dụ sứ, Nguyễn-bằng-Cử làm
Đồng Chiêu dụ sứ. Quân ta đến bờ cõi Chiêm-thành ; Đinh-đại-Trung cưỡi
ngựa đi tiên phong, gập tướng giặc là Chế-cha-nan, hai người giao chiến
cùng chết cả. Vua Chiêm là Ba-đích-lại (con La-Khải) sợ hãi, sai Cậu là Bố-
điền đem dâng 2 con voi, một con đen một con trắng cùng mọi đồ phương
vật, lại dâng đất Chiêm-động để xin ta lui quân. Bố-điền đến, Hán-Thương
bắt hiếp phải chữa lại tờ biểu, nói dâng cả đất Chiêm-động và đất Cổ-luỹ ;
rồi chia đất Chiêm-động ra làm châu Thăng châu Hoa (đất phía Nam tỉnh
Quảng-nam), chia đất Cổ-luỹ ra làm châu Tư châu Nghĩa (Quảng Nghĩa) đặt
quan Thăng-hoa an-phủ-sứ để thống trị các châu ấy. Về mạn thượng du thì
đặt ra làm trấn Tân-ninh. Chiêm-thành đem những nhân dân ở các đất ấy về
nước, còn thì ta thu dùng làm quân. Hán-Thương bèn đổi quan An-phủ sứ lộ
Thuận-hoá là Nguyễn-cảnh-Chân vào làm Thăng-hoa An-phủ-sứ, rồi thiên
dân mạn bắc vào ở mấy châu ấy, cho cả vợ con được đi theo ; lại cho dân
nộp trâu chuộc tội để lấy trâu mà cấp cho những dân thiên cư ấy. Từ đó dân
ta thiên vào ở mặt nam càng ngày càng nhiều.
Hiệu Khai đại năm đầu (1403), quân ta lại vào đánh Chiêm-thành, vua
Hồ-Hán-Thương dự chia đất Chiêm ra làm các châu huyện, sai Phạm-
nguyên-Khôi thống xuất hai mươi vạn quân thuỷ bộ tiến vào. Quân pháp rất
