cải thiện đời sống, đòi thực hiện chế độ tù chính trị, bảo vệ sinh mạng cán
bộ, và tổ chức học tập văn hóa, lý luận, đào tạo rèn luyện cán bộ cho Đảng.
Cuộc thảo luận về vấn dề thành lập chi bộ cộng sản ở Banh II chưa đi
đến nhất trí, tù chính trị Banh II tổ chức Ban lãnh đạo dưới hình thức Ban
trật tự ở các khám và Ban trật tự chung toàn Banh II. Người trong các ban
đó do tù chính trị cứ ra và đấu tranh buộc xếp banh công nhận. Ban trật tự
điều khiển toàn bộ hoạt động của tù nhân và giao dịch với xếp banh, gác
ngục. Ban lãnh đạo chăm lo công tác cứu tế tù nhân, chăm sóc những người
tù đau yếu, bệnh tật... lúc này không ít người tù chưa tin rằng ở Côn Đảo có
thể tổ chức và đấu tranh thắng lợi được. Ban lãnh đạo chủ trương đưa khẩu
hiệu đấu tranh từ thấp đến cao, kiên trì đấu tranh, giành kết quả thiết thực
ban đầu.
Sau trận bão cuối năm 1930, Banh II mới được lợp tạm bằng tranh sơ sài,
mưa dột nước ngập trong khám. Ban lãnh đạo yêu cầu lợp lại, xếp banh
đồng ý cho đưa tranh tre vào, bắt tù Banh II lợp. Năm sau vẫn dột, chúng
cho đưa ngói vào thay. Ban lãnh đạo tiếp tục yêu cầu cho tù được ra sân
chơi, được nạo vét giếng, được tự nấu ăn, được trồng rau cải thiện, được
nhận thư từ, sách báo...
Những yêu sách như vậy còn thấp hơn nhiều so với chế độ tù chính trị
mà luật pháp thực dân đã ghi nhận, nhưng mỗi lần đưa kiến nghị là đại biểu
tù nhân bị phạt xà lim, lại phải đấu tranh tập thể, bãi thực, hò la phản đối.
Chuyến tù từ Hòn Cau về đầu năm 1932 và các chuyến tù chính trị ở
Khám Lớn (Sài Gòn), Sơn La, Hỏa Lò (Hà Hội) liên tiếp ra Côn Đảo trong
những năm 1932-1933 đã đưa vào Banh II nhiều đồng chí có trình độ lý
luận. Ban lãnh đạo ở các khám và Ban lãnh đạo chung được củng cố, các
đồng chí Phạm Hữu Lầu, Lương Khánh Thiện, Nguyễn Văn Cừ, Hoàng
Quốc Việt, Phạm Văn Đồng... đã có nhiều đóng góp trong quá trình tổ chức
và lãnh đạo tù nhân Banh II.
--------------------
