chống. Ý kiến này đã trở thành chủ trương chỉ đạo trên 400 tù chính trị ra
ngày 17-5-1957.
Hơn một tuần sau, đại úy Quản đốc nhà tù Bùi Văn Năm ra lệnh cho đại
diện 5 phòng mới ra lập danh sách ly khai tập thể, đại diện ký vào để báo
cáo lên Ban Quản đốc.
Sau đợt chống ký kiến nghị ngày 7-7-1957, đại diện các tỉnh đã bí mật
họp tại khám 2 cử ra Đảng ủy lâm thời do Trần Quang Hiệu (Phú Yên) là
Bí thư cùng các Đảng ủy viên: Lê Quang Ngọc (Quảng Ngãi), Nguyễn
Quýnh, tức Tôn (Thừa Thiên), Hoàng Văn Tửng, Phan Văn Ký (Nam Bộ).
Việc một bộ phận tù chính trị không chịu đựng được mức đày ải, truy
bức trường kỳ và tàn bạo ở Côn Đảo, phải chấp nhận điều kiện của địch là
không tránh khỏi. Song sự kiện một số người có cương vị cao trước khi bị
bắt, tự tập hợp thành bộ phận trách nhiệm (có lúc lấy danh nghĩa Đảng),
chủ trương ở lại Trại II - Trại “quốc gia” đã có ảnh hưởng lớn đến tinh thần
chiến đấu của tập thể đoàn tù chính trị miền Trung.
Ký giấy ly khai tập thể, chịu điều kiện của địch ngay từ khi đặt chân lên
đảo là chưa đánh giá đúng phẩm chất cách mạng và tinh thần chiến đấu của
đội ngũ tù chính trị. Điều đó dẫn tới sự phản ánh sai lạc tương quan lực
lượng chung, làm giảm sức chiến đấu và phẩm chất khí tiết của tù chính trị,
nhất là khi đã biết rõ âm mưu phân hoá, thủ đoạn tố cộng của địch, biết
địch đã thanh lọc tù chính trị thành Trại cộng sản (Trại I, chỏng ly khai) và
Trại quốc gia (Trại II, chịu ly khai) mà vẫn dùng lý luận ngụy biện cho
hành động hạ thấp khí tiết của mình.
Tuy nhiên, về phương diện khác, nhiều thành viên trong Ban lãnh đạo
đoàn tù chính trị miền Trung đã tham gia Đảng ủy lâm thời, trở thành hạt
nhân đoàn kết, lãnh đạo cuộc đấu tranh của tù chính trị Trại II từ thấp lên
cao, hình thành mặt trận tù nhân, phôi hợp với Trại I, và hỗ trợ được nhiều
cho cuộc đấu tranh của Trại I. Hai đợt chống kiến nghị ngày 7-7-1957 và
ngày 6-6-1958 đã khởi đầu cuộc đấu tranh vươn lên bảo vệ khí tiết của tù
chính trị Trại II.
