Mặc dầu chưa thành chủ trương, tù chính trị câu lưu đã chống chào cờ
dưới nhiều hình thức: khai bệnh, giả đau bụng, ngồi trong nhà cầu không ra
chào, đòi đi làm khổ sai sớm trước giờ chào cờ, hoặc ra chào cờ không hô,
không hát. Năm 1962 có kiểu chống chào cờ tập thể của những người bị
thần kinh.
Do bị tra tấn và truy bức tư tưởng nhiều năm, có hàng chục chính trị
mang bệnh thần kinh nặng. Đến buổi chào cờ, khi trật tự hô “nghiêm” là
những người này lên cơn động kinh té sấp, té ngửa, chân tay co giật, sùi bọt
mép, mắt trợn ngược làm hàng trăm người khác phải xúm lại cấp cứu. Buổi
chào cờ nào cũng rối loạn. Trưởng trại Nguyễn Văn Liêu quả quyết rằng số
tù nhân này vờ động kinh để chống chào cờ, phá nội quy và đem nhốt tất cả
vào xà lim, hàng ngày cho công an, trật tự tra khảo. Ba tháng liền theo dõi,
trắc nghiệm tâm lý, cuối cùng chúng phải công nhận rằng họ bị động kinh
thật.
Chính sách “tố cộng” đã làm cho nhiều người đau đớn, bị dày vò đến
ngơ ngẩn, mất hồn. Anh Trần Đình Hoa bị điên cứ đi lang thang các phòng.
Gặp bọn công an, cải huấn là anh thét lên: “A, Ngô Đình Diệm đây rồi,
mày giết vợ tao, mày ăn thịt con tao. Bây giờ tao giết mày”. Thế là anh lao
vào chúng để cào cấu và lần nào cũng bị chúng đánh chết ngất.
Sau này, trong Luận án Tiến sĩ y khoa, bảo vệ thành công năm 1972, bác
sĩ Nguyễn Minh Triết đã gọi những căn bệnh thần kinh trong tù, bị kích
động mạnh theo các phản ứng dây chuyền là bệnh Nộ Kinh. Các nhà y học
có thể giải thích được hiện tượng suy nhược thần kinh, dẫn đến bệnh tâm
thần do bị khủng bố, truy bức, hoặc do dấu tranh tư tưởng quá căng thẳng.
Song có một điều mà bọn cai ngục không thể chấp nhận được là hầu hết
những người mắc bệnh tâm thần ở Côn Đảo đều chống chào cờ ngụy,
chống học tố cộng, đả đảo Ngô Đình Diệm, hoan hô Hồ Chí Minh. Trong
lúc thần kinh rối loạn thì ý thức chính trị của họ lại rất tỉnh.
Theo bản báo cáo số 429/BQĐ/HC/01 ngày 12-10- 1962 của Ban quản
đốc Trung tâm cải huấn, Côn Đảo khi ấy chỉ còn 499 tù chính trị câu lưu.
Biên bản bàn giao ngày 16-7-1963 giữa cựu tỉnh trưởng Lê Văn Thể và tân
