Xuất phát từ tư tưởng đó, Đảng ủy Côn Đảo đã tổ chức toàn bộ tù nhân
thành một đạo quân chiến đấu, dưới danh nghĩa công khai là Liên đoàn tù
nhân kháng chiến Côn Đảo, có hệ thống tố chức chặt chẽ từ cấp toàn đảo
đến từng tổ ba người. Phương châm hành động là tích cực công kích địch,
liên tục đấu tranh từ thấp đến cao, đẩy kẻ địch vào thế bị động đối phó và
tiến tới sử dụng bạo lực cách mạng, chớp thời cơ tự giải phóng cho mình.
Khi nhận được tin chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng, Hiệp định
Giơnevơ đã được ký kết, Đảo ủy Côn Đảo đã chỉ đạo chuyển phương án vũ
trang giải phóng thành cuộc tổng đình công kết hợp với bãi thực kéo dài 40
ngày đòi trao trả theo Hiệp định. Kết quả là thực dân Pháp phải trao trả toàn
bộ số tù binh và tù chính trị mà chúng đã từng kết án phi pháp.
Tiếp tục phương châm của thế hệ tù chính trị lớp tiền bối, Đảng đoàn ủy
Côn Đảo thời chống Pháp đã quán triệt phương châm biến nhà tù đế quốc
thành trường học cách mạng. Các lớp học lý luận trong tù vẫn được duy trì
thường xuyên, kể cả ở các khám tù cấm cố cũng như các kíp tù lao động
khổ sai. Song thành tích nổi bật trong học tập của tù nhân kháng chiến là
phong trào bình dân học vụ.
Nếu như thế hệ tù chính trị trước năm 1945 phần nhiều là trí thức giác
ngộ cách mạng thì phần lớn lớp tù nhân kháng chiến lại là nông dân, công
nhân, dân nghèo thành thị vốn ít được học hành, nhiều người chưa biết chữ.
Xóa mù chữ và phổ cập bậc tiểu học là chương trình hành động mà Liên
đoàn tù nhân kháng chiến và Đảng ủy Côn Đảo quan tâm thực hiện như
một nhiệm vụ chính trị lớn mà Đảng và Chính phủ ta đã giao phó. Hàng
loạt lớp bình dân học vụ dã được tổ chức ở tất cả các khám. Mồi người tù
bị đày ra Côn Đảo đều phải làm đơn gia nhập Liên đoàn tù nhân kháng
chiến, đăng ký trình độ văn hóa và được phiên chế vào các lớp học thích
hợp. Sau mỗi khóa học đều có kiểm tra để chuyển lớp, chuyển cấp.
Theo tổng kết của Đảo ủy, năm 1952, ông già Tiếu là người cuối cùng
được thanh toán nạn mù chữ tại khu biệt lập Banh II. Năm 1954, Liên đoàn
tù nhân kháng chiến đã căn bản phổ cập tiểu học cho toàn thể tù binh, tù
chính trị. Ở khu biệt lập Banh II, nhiều tù nhân đã kiên trì tự học toàn diện