người Cộng hòa bị truy tầm gắt gao. Bộ máy quan liêu và cảnh sát được
tăng cường đến mức chưa từng thấy. Giáo hội có ảnh hưởng to lớn trong
các lĩnh vực sinh hoạt của nhà nước.
Cuộc cách mạng công nghiệp ở Pháp hoàn thành vào những năm 50-
60 của thế kỷ XIX sau một thời gian phát triển lâu dài. Hầu hết các ngành
công nghiệp đều sử dụng máy móc. Không kể số máy dùng trong các đầu
xe lửa và tàu biển, việc sử dụng máy hơi nước tăng lên đến bốn lần, từ
6080 máy lên 26221 máy (1852-1869).
Ngành công nghiệp nặng phát triển với nhịp độ nhanh chóng, tốc độ
vượt hẳn công nghiệp nhẹ, mặc dầu tỉ trọng trong khối lượng tổng sản
phẩm công nghiệp còn thua kém.
Sự phát triển của ngành giao thông thủy bộ cũng thể hiện một mặt của
bước tiến công nghiệp trong vòng 20 năm. Trong khoảng 1850-1870 chiều
dài đường sắt tăng lên 5 lần, tàu chạy bằng máy hơi nước tăng hơn 3,5 lần
với trọng tải tăng hơn 10 lần.
Cũng trong thời gian này ở nước Pháp bắt đầu diễn ra quá trình tập
trung sản xuất với quy mô lớn. Trong khoảng thời gian 1856-1868, số lò
cao thuộc ngành luyện kim giảm đi một nửa trong khi sản phẩm tăng gấp
ba lần. Xí nghiệp luyện kim Crơdô thuê tới 1 vạn công nhân. Các cơ sở
kinh doanh đường sắt tập trung trong 6 công ty. Trong ngành thương
nghiệp cũng bắt đầu xuất hiện những cửa hàng tổng hợp lớn ở Pari. Tuy
nhiên, các cơ sở kinh doanh quy mô vừa và nhỏ vẫn phổ biến và chiếm ưu
thế. Theo thống kê thì cuối những năm 60, 75% chủ xưởng là người kinh
doanh các cơ sở vừa và nhỏ, 60% công nhân làm việc tại đó. Riêng Pari,
trong số 44 vạn công nhân thì chỉ có 5 vạn làm việc trong xí nghiệp lớn
(hơn 11%) số còn lại làm việc trong các xưởng nhỏ chế tạo giầy dép, thực
phẩm, áo quần, xa xỉ phẩm, mỗi xưởng không quá 10 người thợ. Hình thức
gia công của thời kỳ công trường thủ công vẫn tồn tại.
Sự phát triển của ngoại thương cũng góp phần thúc đẩy nền kinh tế tư
bản chủ nghĩa ở Pháp: năm 1851 tổng số tiền mậu dịch đối ngoại là 2.615
