1913) là người lãnh đạo và tổ chức đảng Xã hội dân chủ đã từng dẫn dắt
công nhân Đức vượt qua những cơn sóng gió của “đạo luật đặc biệt” và đấu
tranh không mệt mỏi với Becxtainơ và Cauxky. Nhà lý luận Phrăng Mêrinh
(1846-1919) của đảng Xã hội dân chủ Đức đã đóng góp tích cực vào cuộc
đấu tranh giải phóng quần chúng ra khỏi ảnh hưởng tư tưởng tư sản và đấu
tranh chông chủ nghĩa quân phiệt trong các tác phẩm về lịch sử, triết học,
văn học và báo “Nhân dân Laixích” do ông làm chủ bút. Nhà hoạt động lỗi
lạc của phong trào công nhân Đức và phong trào cộng sản quốc tế Vinhem
Pich (1876-1960) đã từng tấn công kịch liệt trên hành động thực tế và trong
các đại hội đảng vào bọn cơ hội chủ nghĩa, ông là một trong những lãnh tụ
đáng kính nhất của công nhân Đức.
IV - NƯỚC ĐỨC RÁO RIẾT CHUẨN BỊ CHIẾN
TRANH VÀ THÁI ĐỘ CỦA ĐẢNG XÃ HỘI
DÂN CHỦ ĐỨC
Đến đầu thế kỷ XX, mâu thuẫn giữa các đế quốc ngày càng gay gắt.
Nổi bật lên hàng đầu là sự cạnh tranh giữa Anh và Đức. Cuối năm 1905,
Hội đồng tướng lĩnh của Đức đã hoàn thành việc khởi thảo kế hoạch chiến
tranh trên hai mặt trận chống Pháp và chống Nga (kế hoạch Slipphen).
Trong 5 năm 1909-1914 chi phí quân sự tăng gần 33%, riêng năm 1914 là
hơn 2 tỉ mác, chiếm nửa ngân sách nhà nước. Năm 1912 đạo luật tăng quân
số (lên 136 ngàn người) và tăng cường pháo binh được chuẩn bị đưa ra
quốc hội. Đặc biệt là kế hoạch tăng cường hải quân (năm 1914 có 232 tàu
chiến mới) đã làm cho nước Đức vươn rất nhanh lên hàng thứ hai trên thế
giới, tuy còn kém Anh. Bọn quân phiệt vừa gieo rắc tư tưởng sô-vanh, vừa
ráo riết chuẩn bị gây chiến, đẩy cả dân tộc Đức vào cuộc chiến tranh đế
quốc.
Việc tăng ngân sách quân sự và những hoạt động chuẩn bị chiến tranh
đè lên vai quần chúng những gánh nặng không thể chịu nổi. Thuế khóa
tăng, ngày làm việc kéo dài, giá sinh hoạt lên cao, đời sống rất khó khăn.
