hưởng” về mặt chính trị và kinh tế. Trong khi xâu xé Trung Quốc, các đế
quốc không ngừng kèn cựa lẫn nhau. Với tham vọng độc chiếm Trung
Quốc nhưng chưa chuẩn bị đầy đủ lực lượng, Mỹ đưa ra cái gọi là
chính sách “mở cửa” năm 1889. Theo đó “các nước thừa nhận chủ quyền
và sự toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc” các nước đều bình đẳng đối với
những đặc quyền ở Trung Quốc không xâm phạm vào những khu vực của
nhau và ở khu vực ảnh hưởng của các nước đều đánh thuế ngang nhau đối
với hàng hóa nước khác nhập vào. Thực chất là Mỹ ngăn chặn các nước đế
quốc tiếp tục xâm chiếm Trung Quốc để hàng hóa Mỹ nhập vào Trung
Quốc và chờ thời cơ cho Mỹ len chân vào thị trường này. Trong tình trạng
mâu thuẫn giữa các đế quốc gay gắt mà chưa nước nào có thể nuốt chửng
Trung Quốc được, chúng phải tạm hòa hoãn bằng cách chấp nhận chính
sách trên. Đồng thời, Mỹ cùng các đế quốc tham gia trấn áp khởi nghĩa
Nghĩa hòa đoàn, làm áp lực buộc Mãn Thanh phải ký thêm bản hiệp ước
bất bình đẳng Tân sửu (1901) cho phép các nước có quân đội bảo vệ đường
giao thông và bồi thường 450 triệu lạng bạc. Riêng Mỹ được 25 triệu đôla.
Thực tế đó chứng tỏ rằng chính sách “mở cửa” chỉ là một bước, một thủ
đoạn của quá trình xâm lược của Mỹ vào Trung Quốc mà thôi.
Ở châu Mỹ latinh, Mỹ tăng cường mở rộng khu vực ảnh hưởng. Mỹ
mua lại của Pháp tất cả các cổ phần của Công ty Panama bị phá sản và
buộc Anh phải thừa nhận độc quyền khai thác của Mỹ ở đây. Tiếp theo, Mỹ
đòi Côlômbia trao độc quyền thiết kế và khai thác kênh Panama nằm trên
lãnh thổ Côlômbia. Nhằm thực hiện âm mưu chiếm đoạt, năm 1903, Mỹ
gây một cuộc phiến loạn ở Côlômbia với sự hỗ trợ của chiếc tuần dương
hạm đậu ngoài biển. Panama tách khỏi lãnh thổ Côlômbia, tuyên bố độc
lập, trao cho Mỹ độc quyền xây dựng kênh, đặt đường sắt và đóng quân ở
hai bờ kênh. Sau 10 năm xây dựng (1904-1914) Mỹ độc chiếm kênh đào
Panama vị trí chiến lược quan trọng về quân sự và kinh tế.
Để xác lập quyền thống trị ở châu Mỹ latinh, năm 1904, tổng thống
Mỹ Têôđo Rudơven đưa ra trước quốc hội “chính sách cái gậy lớn” tự trao
cho mình nhiệm vụ “sen đầm Tây bán cầu”, đứng ra can thiệp vào nội bộ
