một làn sóng công phẫn rất lớn. Giá cả đột nhiên tăng vọt lên và việc thiếu
bột mì trong các cửa hiệu ngày càng làm tăng lòng căm thù của quần chúng
lao động. Ngày 4-10, nhân dân vây quanh cung điện nhà vua, hô to: “Đả
đảo bọn giáo sĩ”, “Giết chết bọn quý tộc”, “Giết chết hoàng hậu”, kêu gọi
tiến về Vécxai để bắt vua phải về Pari chịu sự kiểm soát của nhân dân và
buộc chính phủ phải cung cấp bột mì. Cuộc đấu tranh kéo dài đến sáng
ngày 6-10, sau một vụ xung đột đổ máu với quân cảnh vệ, nhân dân ùa vào
cung điện Vécxai, buộc Luy XVI phải lập tức rời Vécxai về cung điện
Tuynlơri (Pari) giữa vòng vây của quần chúng. Thắng lợi của cuộc khởi
nghĩa có ý nghĩa rất lớn: nó phá tan âm mưu giải tán Quốc hội lập hiến và
phá tan kế hoạch phản công của phe phản cách mạng. Nhưng áp lực của
quần chúng cũng làm cho giai cấp tư sản run sợ. Quốc hội lập hiến ban
hành sắc lệnh 21-10-1789 tuyên bố “tình trạng chiến tranh” khi có khởi
nghĩa và cho phép quân đội dùng vũ khí để chống lại.
Những biến cố cách mạng ảnh hưởng rất lớn đến quân đội. Họ thành
lập các ủy ban binh lính nổi dậy trong nhiều đơn vị, phản đối bọn sĩ quan
phản động mà tuyệt đại đa số là thuộc tầng lớp quý tộc. Đặc biệt quan trọng
là cuộc khởi nghĩa của 4 trung đoàn ở thành phố Năngxy, kéo dài từ 28 đến
31-8-1790 nhưng bị đàn áp khốc liệt, cứ 7 người thì một người bị treo cổ.
Các câu lạc bộ chính trị
Đóng một vai trò lớn lao trong những năm cách mạng là các câu lạc
bộ chính trị, những trung tâm dùng để thảo luận các vấn đề quan trọng mà
toàn quốc đang chú ý.
Từ những năm đầu của cách mạng, câu lạc bộ Giacôbanh đã có ảnh
hưởng đáng kể. Ban đầu, thành phần rất phức tạp. Nó bao gồm nhiều nhóm
chính trị khác nhau, từ những lãnh tụ phái quý tộc tự do đến những người
dân chủ tư sản, từ những đại biểu của Quốc hội lập hiến đến những người
của các tổ chức khác nữa. Qua những biến động lớn trong xã hội, nội bộ
câu lạc bộ Giacôbanh bị phân hóa.
