"Thiền và văn hóa Nhật Bản" (1940) và "Tính linh
của Nhật Bản"
(1944) do Suzuki Daisetsu, những tác phẩm được nhiều người đọc.
Cũng trong giai đoạn này, Wada Toshihiko (Hòa Điền, Lợi Ngạn,
1885-1967) đã soạn "Bài Giảng Về Thiền" (Zen no Kôza, 1937-39)
gồm 6 quyển, Nagasaka Kineo (Trường Phản, Kim Hùng, 1886-1973)
viết 8 quyển với nhan đề "Thiền" (Zen, 1941-42), cho thấy các bài
giảng về Thiền có tính học thuật thi nhau ra đời như để hô ứng với
hiện tượng tìm về dân tộc tính đó. Ngoài ra, sự quan tâm đối với
Dôgen lại bùng lên. Akiyama Hanji (Thu Sơn, Phạm Nhị, năm sinh và
mất không rõ) đã viết và cho xuất bản "Nghiên cứu về Đạo Nguyên"
(1935) cũng như Tanabe Hajime (1885-1962) với "Triết học sử quan
của Chính Pháp Nhãn Tạng" (1939). Về phía phái Tào Động, cũng có
"Đạo Nguyên thiền sư trong vai trò tông tổ" (1944) do Etô Sokuô (Vệ
Đằng Tức Ứng, 1888-1958) chấp bút.
Suzuki Daisetsu (Linh Mộc Đại Chuyết)
Ông quê ở Kanazawa (tỉnh Ishikawa) ven biển Nhật Bản, tên thật
là Teitarô (Trinh Thái Lang). Daisetsu là đạo hiệu do Shaku Sôen
(Thích, Tông Diễn) đặt cho. Sinh trong một gia đình y sĩ, ông đang
học cao trung thì bỏ nửa chừng đi dạy Anh văn. Năm 22 tuổi lên
Tôkyô theo học ở trường chuyên môn tiền thân Đại học Waseda rồi
trúng tuyển vào Đại học đế quốc Tôkyô. Ông thường đến hỏi đạo các
danh sư như Imakita Kôsen (Kim Bắc Hồng Xuyên) hay Shaku Sôen.
Năm 1897 sang Mỹ làm nhân viên biên tập cho nhà xuất bản Open
Court. Trong thời gian ấy, dịch Đại Thừa Khởi Tín Luận sang tiếng
Anh (1900) và xuất bản cuốn Đại Thừa Phật Giáo Khái Luận bằng
tiếng Anh. Năm 1909, ông về nước và tiếp tục nghiên cứu về Thiền,
dạy ở các đại học như Tôkyô, Gasshuuin và Ôtani. Năm 1921, sáng
lập tạp chí Eastern Buddhist. Ông chơi thân với người đồng hương là
triết gia Nishida Kitarô. Sau chiến tranh (1945), ông về Kamakura mở
văn khố Matsugaoka, lâu lâu sang Mỹ một lần, và qua những trứ tác
bằng tiếng Anh, giới thiệu tư tưởng Thiền Tông với thế giới. Trong
