Cuộc tiến công căn cứ hậu cần của giặc bắt đầu vào cuối năm 1075.
Về lực lượng huy động trong cuộc chiến, sách Toàn thư chép: "Vua biết tin,
sai Lý Thường Kiệt, Tôn Đản đem hơn 10 vạn binh đi đánh"
75
. Hơn 10 vạn
quân này được chia làm hai cánh. Cánh chủ lực là thủy binh do Lý Thường
Kiệt chỉ huy, theo đường biển từ Vĩnh An đánh vào ven biển Quảng Đông.
Cánh thứ hai do Tôn Đản chỉ huy gồm thổ binh đóng giữ từ Quảng Nguyên
đến Tô Mậu đối diện với các trại Hoành Sơn, Thái Bình, Vĩnh Bình, Cổ
Vạn, Thiên Long gần biên giới bên đất Tống. Hai cánh quân đã được phân
công nhiệm vụ chiến lược cùng nhằm mục tiêu vây phá căn cứ Ung Châu.
Để tạo thế bất ngờ, cánh quân bộ của Tôn Đản có các tướng Lưu Kỷ ở
Quảng Nguyên, Hoàng Kim Mãn ở Môn Châu, Thân Cảnh Phúc ở Lạng
Châu và Vi Thủ An ở Tô Mậu, quấy rối vùng biên, thu hút sự chú ý của
giặc, khiến chúng lầm tưởng quân Đại Việt đánh phá các trại Hoành Sơn,
Thái Bình, Vĩnh Bình, Cổ Vạn, Thiên Long là những tiền đồn bảo vệ Ung
Châu. Lý Thường Kiệt buộc giặc phải chống đỡ mặt tây và tây nam. Cánh
quân của Tôn Đàn tràn qua biên giới tấn công đánh chiếm các tiền đồn của
giặc. Sau đó tiến thẳng về Ung Châu. Trong khi đó, đại quân do Lý Thường
Kiệt chỉ huy theo đường biển từ châu Vĩnh An (Móng Cái - Quảng Ninh)
vào cửa biển Khâm Châu và Liêm Châu kết hợp với bộ binh đóng ở biên
giới tiến vào đất giặc. Bị đánh bất ngờ, quân Tống không chống cự, để mất
Khâm Châu và Liêm Châu vào cuối tháng 12-1075 và đầu tháng 1-1076.
Thừa thắng, Lý Thường Kiệt chia quân một đạo từ Khâm Châu tiến thẳng
đến Ung Châu, một đạo kéo lên lấy Châu Bạch nhằm chặn đường tiếp viện
của quân Tống từ phía đông tới. Sau ngày 18-1-1076, Lý Thường Kiệt dẫn
đại binh đến hội quân với bộ binh của Tôn Đản đã đến trước cùng tiến hành
vây hãm Ung Châu.
Thành Ung Châu là căn cứ quân sự trọng yếu và vững chắc. Tể
tướng Vương An Thạch chủ quan, khinh thường đối phương, cho rằng quân
Đại Việt không hạ nổi. Viên tướng giữ thành là Tô Giám cũng vậy. Già dặn
nơi chiến trường, dạn dày kinh nghiệm từng giữ thành Ung Châu 5 năm. Tô
Giám ung dung đóng cửa thành tự thủ. Tô Giám cho rằng quân Đại Việt
