Đây chính là một nội dung quan trọng trong tư tưởng quân sự của triều Tây Sơn và cũng là
quan điểm tư tưởng quân sự nổi bật và được kế thừa, phát triển suốt trong lịch sử dựng nước
và giữ nước của dân tộc ta cho đến ngày nay.
4. Tập trung sức mạnh ưu thế, giải quyết kết cục khởi nghĩa và chiến tranh bằng những trận quyết chiến chiến lược
Thực tế lịch sử Việt Nam từ xưa đến nay đã phản ánh rằng không phải đợi cho đến khi
hoàn tất việc xây dựng lực lượng, hệ thống căn cứ địa, hậu phương và hậu cần hoàn chỉnh
(những yếu tố bảo đảm có tính chất quyết định đối với bất kỳ một cuộc khởi nghĩa hoặc chiến
tranh nào) rồi mới bắt đầu thực hành tác chiến, mà tất cả những hoạt động trên đều diễn ra hầu
như đồng thời và phát triển tỷ lệ thuận với từng bước thăng trầm của khởi nghĩa và chiến
tranh. Tiến trình khởi nghĩa và chiến tranh dưới thời Tây Sơn, đặc biệt là Tây Sơn -Nguyễn
Huệ cũng diễn ra không ngoài quy luật này.
Trước nhất, để đánh dẹp tập đoàn phong kiến cát cứ họ Nguyễn ở Đàng Trong (lúc đó
quân Nguyễn có trên 10 vạn và khoảng 200 chiến thuyền, trong đó riêng các đội kỳ binh có từ
200 đến 300 súng), sau 3 năm kể từ khi dựng cờ khởi nghĩa (l771-1773), quân số đã lên tới
vài chục ngàn, được phiên chế, trang bị huấn luyện khá đầy đủ, các lãnh tụ Tây Sơn quyết
định mở trận quyết chiến đầu tiên trong sự nghiệp của mình - tấn công phủ Quy Nhơn.
Đúng ngày Rằm tháng 8 năm Quý Tỵ (1773), Tây Sơn vương Nguyễn Nhạc trực tiếp
chỉ huy một đạo quân tiến công nhanh chóng đánh chiếm huyện lỵ và làm chủ hoàn toàn
huyện Tuy Viễn. Cùng lúc, Trần Quang Diệu mang quân đánh chiếm Bồng Sơn và Phù Ly, rồi
nhanh chóng cơ động đến hợp với đạo quân của Tây Sơn vương hạ thành Quy Nhơn (thành
Đồ Bàn) và lập làm Vương phủ. Mặc dù vậy, cho đến hết năm Ất Mùi (1775), trên thực tế,
quân Tây Sơn mới chỉ kiểm soát được địa hạt Tây Sơn nhỏ hẹp, còn từ Nam tới Bắc vẫn bị uy
hiếp bởi hai tập đoàn phong kiến cát cứ Lê - Trịnh và Nguyễn, với sức mạnh 6 vạn quân.
Khắc phục tình trạng này, Bộ thống soái Tây Sơn chủ trương tạm hoà hoãn với "quốc gia”
Đàng Ngoài - bứt ra khỏi hiểm họa từ phương Bắc.
Đến năm Giáp Thìn (1784), nhân việc Đỗ Thanh Nhơn (một thủ lĩnh đạo quân lớn của
chúa Nguyễn) bị Nguyễn Ánh giết chết vì nghi tội làm phản, quân lính Đông Sơn bỏ ngũ hàng
loạt, quân Tây Sơn mở trận phản công làm chủ cơ bản đất Đàng Trong.
Như vậy, với tư tưởng chỉ đạo tập trung sức mạnh thực hiện những trận đánh có tính
quyết định để nhanh chóng dẹp tan tập đoàn phong kiến cát cứ họ Nguyễn, bằng các trận tiến
công phủ Quy Nhơn năm Quý Tỵ (1773), phản công Gia Định năm Giáp Thìn (l784), quân
đội Tây Sơn đã thực hiện thắng lợi bước đầu sự nghiệp của mình.
Tuy quân Nguyễn đã bị đánh bại, nhưng Nguyễn Ánh - chủ soái của nó vẫn may mắn
thoát chết, chạy sang cầu cứu quân Xiêm hòng khôi phục lại cơ nghiệp. Với bản tính rất tham
