thổ của các nước thuộc địa rộng gấp 5 lần lãnh thổ của các chính quốc, còn
số dân của các chính quốc chưa bằng 3/5 số dân của các nước thuộc địa”
90
.
Từ số liệu hùng hồn qua bảng thống kê, Người khẳng định: vì vậy sẽ không
phải là quá đáng nếu nói rằng chừng nào Đảng Pháp và Đảng Anh chúng ta
chưa thi hành một chính sách thật tích cực trong vấn đề thuộc địa, thậm chí
chưa đề cập đến quần chúng các nước thuộc địa, thì toàn bộ chương trình
rộng lớn của hai đảng đó vẫn không có hiệu quả gì. Chương trình ấy sẽ
không có hiệu quả gì vì nó trái với chủ nghĩa Lênin”
91
.
Sau khi phê bình Đảng Cộng sản Anh, Hà Lan, Bỉ và các Đảng
Cộng sản các nước khác đã gần như chưa làm gì về vấn đề thuộc địa,
Nguyễn Ái Quốc nêu kiến nghị về biện pháp cụ thể cho hành động thực
tiễn và kết luận: “Vì chúng ta tự coi mình là học trò của Lênin, cho nên
chúng ta cần phải tập trung tất cả sức lực và nghị lực để thực hiện trên thực
tế những lời di huấn quý báu của Lênin đối với chúng ta về vấn đề thuộc
địa cũng như các vấn đề khác"
92
.
Trong bài phát biểu tại phiên họp thứ 25, Người đề cập đến các
thuộc địa của nước Pháp. Đó là các thuộc địa rộng lớn, chiếm một diện tích
10.211.510 km2, với dân số 55.57l.000 người. Theo Nguyễn Ái Quốc,
trong tất cả thuộc địa của Pháp, quần chúng nhân dân lao động bị bóc lột vô
cùng thậm tệ, nạn nghèo đói ngày càng tăng. Vì vậy, nhân dân các thuộc
địa của Pháp vô cùng phẫn uất, căm ghét chế độ thuộc địa. Trong nhiều
nước thuộc địa, quần chúng đã nhiều lần nổi dậy chống chính quyền thực
dân, xóa bỏ ách áp bức dân tộc, nhưng lần nào cũng bị bộ máy thống trị của
chính quyền thực dân đàn áp tàn khốc, lần nào cũng bị dìm trong máu. Từ
thực tiễn cuộc sống và đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa, Nguyễn
Ái Quốc chỉ rõ nguyên nhân bất thành của các cuộc nổi dậy đó là do thiếu
tổ chức và thiếu người lãnh đạo. Nhằm khắc phục tình trạng đó, Người đề
nghị Quốc tế Cộng sản “cần phải giúp đỡ họ tổ chức lại, cần phải cung cấp
cán bộ lãnh đạo cho họ và chỉ cho họ con đường đi tới cách mạng và giải
phóng"
93
. Riêng đối với xứ Đông Dương, trong tham luận đọc tại Đại hội
lần thứ III Quốc tế Công hội đỏ, Người cho rằng: "để thúc đẩy nhanh chóng
