chính thức đưa ra khái niệm khởi nghĩa từng phần. Khái niệm “khởi
nghĩa từng phần” có nội dung khác với khởi nghĩa địa phương. Đó là,
khởi nghĩa từng phần đóng vai trò đòn bẩy để phong trào cách mạng
phát triển nhảy vọt, nó là cơ sở để tổng khởi nghĩa thành công; chỉ khi
cuộc tổng khởi nghĩa đang vận động tới chín muồi thì các địa phương
mới có điều kiện để phát động khởi nghĩa từng phần thắng lợi. Khởi
nghĩa từng phần tiến lên tổng khởi nghĩa là hình thái vận động đặc thù
của quy luật tổng khởi nghĩa ở Việt Nam được Đảng ta khẳng định
trong Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ tám (5-
1941).
Không chỉ quan tâm xây dựng lý luận về khởi nghĩa vũ trang,
xác định hình thái khởi nghĩa từng phần tiến lên tổng khởi nghĩa,
Đảng ta, đứng đầu là lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, còn quan tâm theo dõi
và chỉ đạo thực tiễn rất kịp thời. Ngay sau khi quân phát xít Nhật bất
ngờ tiến công cảng Trân Châu trên quần đảo Haoai thuộc Mỹ, Thường
vụ Trung ương Đảng họp nhận định tình hình và ngày 21-12-1941, ra
thông cáo về Cuộc chiến tranh Thái Bình Dương và trách nhiệm cần
kíp của Đảng gửi các cấp ủy đảng. Bản thông cáo nhận định: Gây ra
chiến tranh Thái Bình Dương tức là Nhật tự sát, đồng thời lưu ý các
cấp ủy là xét trên phạm vi toàn quốc, các điều kiện khởi nghĩa vẫn
chưa chín muồi. Tuy nhiên, “... ngay bây giờ đây trong những vùng
quân Tàu và quân Anh - Mỹ kéo vào, tình thế có thể biến đổi ra có lợi
cho ta. Những điều kiện khởi nghĩa ở đó bỗng đầy đủ một cách đột
ngột nhanh chóng. Đảng bộ nơi ấy có thể lập tức chỉ huy cho dân
chúng khởi nghĩa cướp chính quyền, thành lập chính phủ lâm thời
cách mạng của địa phương”
70
.
Nắm vững tư tưởng chỉ đạo của Nghị quyết Hội nghị Ban
Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ tám và Thông cáo của Thường
vụ Trung ương Đảng, các cấp ủy đảng địa phương đã tổ chức và lãnh
đạo nhân dân đấu tranh cách mạng sôi nổi dưới nhiều hình thức. Trên
cơ sở phong trào cách mạng phát triển, ngay trong đêm phát xít Nhật
