1. Những vận động, biến đổi chính trị trên thế giới và ở Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ
hai
Tháng 5-1945, Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc ở châu Âu,
tháng 8-1945 kết thúc trên toàn thế giới với sự thất bại hoàn toàn của phe
phát xít. Hai sự kiện ấy tạo nên những biến đổi quan trọng trên toàn cầu.
Tại châu Âu, cuối năm 1944, đầu năm 1945, khi Hồng quân Liên
Xô truy kích quân phát xít, lực lượng vũ trang và nhân dân các nước Đông
Âu đã phối hợp nổi dậy giành độc lập thành lập nhà nước cộng hoà dân chủ
nhân dân: Ba Lan, Tiệp Khắc, Bungari, Hunggari, Anbani, Nam Tư,
Rumani, Cộng hoà Dân chủ Đức. Tại châu Á, dưới sự lãnh đạo của các
đảng cộng sản, nhân dân nhiều nước đã giành lại được nền độc lập của
mình như Việt Nam, Cộng hoà Dân chủ nhân dân Triều Tiên, Cộng hoà
nhân dân Trung Hoa. Tại những nước này, sau khi giành được độc lập
Đảng Cộng sản đã lãnh đạo nhân dân lao động bắt tay ngay vào xây dựng
đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa. Như vậy, hệ thống các nước xã
hội chủ nghĩa trên thực tế đã hình thành với Liên Xô là trung tâm, là một
trong những biến đổi to lớn nhất của lịch sử thế giới trong thế kỷ XX, ảnh
hưởng đến bước đường phát triển của lịch sử thế giới nói chung là vận
mệnh của nhiều dân tộc nói riêng.
Phong trào giải phóng dân tộc và phong trào công nhân, các cuộc
đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ đã bùng nổ ngày càng mạnh mẽ. Nhân dân
các dân tộc thuộc địa, phụ thuộc ở Á, Phi, Mỹ - La tinh đẩy mạnh phong
trào đấu tranh đòi độc lập dân tộc. Ở châu Á, các nước như Việt Nam,
Trung Quốc, Bắc Triều Tiên..., dưới sự lãnh đạo của các chính đảng giai
cấp công nhân bắt tay vào xây dựng chế độ dân chủ nhân dân theo con
đường xã hội chủ nghĩa. Ở nhiều nước khác (như Ấn Độ, Mianma,
Inđônêxia, Ai Cập, Xyri...), các đảng phái của giai cấp tư sản dân tộc đã tập
