dựng căn cứ địa - hậu phương, xây dựng chế độ mới trong chiến tranh nhất
thiết phải được bắt đầu bằng việc xây dựng các cơ sở chính trị quần chúng,
xây dựng cơ sở đảng trong cả nước; xây dựng các địa bàn thành những căn
cứ địa cách mạng ở những nơi có điều kiện, tiến lên xây dựng những hậu
phương tại chỗ, và hậu phương lớn của chiến tranh nhân dân Việt Nam
dưới sự lãnh đạo của Đảng. Một cuộc chiến tranh nhân dân thực sự cần
phải có mục đích chính trị đúng đắn, phải xây dựng lực lượng chính trị và
lực lượng vũ trang nhân dân, bên cạnh đó còn phải giải quyết vấn đề xây
dựng chỗ đứng chân, vấn đề tiềm lực. Chỗ đứng chân vững chắc đó chính
là cơ sở chính trị, là căn cứ địa, hậu phương. Rõ ràng, “không có đường lối
đúng để xây dựng chỗ đứng chân vững chắc, để động viên và bồi dưỡng
tiềm lực của nhân dân, của đất nước nhằm bảo đảm nguồn cung cấp sức
người, sức của cũng như nguồn động viên cổ vũ về chính trị, tinh thần thì
không thể tiến hành được chiến tranh cách mạng lâu dài để cuối cùng giành
lấy thắng lợi”
18
.
Việc xây dựng căn cứ địa - hậu phương chiến tranh, xây dựng chế
độ mới trong chiến tranh trước hết cần phải động viên được ý thức chính
trị, ý thức dân tộc, tinh thần yêu nước của nhân dân - tính cách mạng, tính
dân tộc và bối cảnh thời chiến là những nhân tố căn bản nhất của chiến
tranh nhân dân nói riêng và toàn thể cách mạng Việt Nam nói chung. Kinh
nghiệm lịch sử cho thấy: “đẩy thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân”. Vì
vậy, phải đi từ xây dựng cơ sở chính trị bên trong quần chúng đến xây dựng
các căn cứ nhỏ, rồi từ đó phát triển thành căn cứ địa lớn; đi từ bí mật ra
công khai; từ xây dựng chưa hoàn chỉnh đến củng cố ngày càng hoàn
chỉnh; phải dựa trên cơ sở phát triển lực lượng chính trị với xây dựng lực
lượng vũ trang; phải kết hợp các hình thức đấu tranh một cách thích hợp...
Căn cứ địa - hậu phương (dù là hậu phương tại chỗ hay hậu phương
của cả nước) không chỉ đơn thuần là nơi đứng chân của các cơ quan lãnh
đạo, chỉ đạo, chỉ huy kháng chiến mà còn là nơi xây dựng các cơ sở chính
trị, xây dựng tiềm lực quân sự, kinh tế, văn hoá, xã hội; nơi đứng chân và là
bàn đạp cho các lực lượng vũ trang tiến công địch trên khắp các chiến
