Cuộc cách mạng miền Nam từ khởi nghĩa đã phát triển thành chiến
tranh cách mạng - chiến tranh giải phóng. Về phương châm và hình thức
đấu tranh, Đảng chủ trương phải “đẩy mạnh hơn nữa đấu tranh chính trị
đồng thời đẩy mạnh đấu tranh vũ trang lên song song với đấu tranh chính
trị, tiến công địch bằng cả hai mặt chính trị và quân sự”
52
; “đấu tranh vũ
trang trước đây cốt để tự vệ nay cần nâng lên nhiệm cụ tấn công và tiêu
diệt sinh lực địch”
53
.
Các thời kỳ tiếp theo hoạt động chiến tranh du kích ở miền Nam
liên tục phát triển. Lực lượng dân quân tự vệ thực hiện nhiệm vụ chiến lược
tiêu hao, tiêu diệt sinh lực địch, hỗ trợ nhân dân nổi dậy, tham gia diệt và
bức rút nhiều đồn bốt, phá vỡ nhiều khu dồn dân, các ấp chiến lược, góp
phần tạo sức mạnh tổng hợp đánh bại các chiến lược “chiến tranh đặc biệt”
và “chiến tranh cục bộ” của đế quốc Mỹ hay trong suốt quá trình Tổng tiến
công và nổi dậy mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam. Trong
quá trình xây dựng lực lượng vũ trang ở miền Nam những năm này, lực
lượng dân quân du kích góp phần hỗ trợ đắc lực cho quần chúng nổi dậy
giành chính quyền và bảo vệ chính quyền ở cơ sở, tạo điều kiện cho các
binh đoàn chủ lực cơ động nhanh và liên tục tiến công địch. Dân quân, du
kích chuyển hướng theo sự chỉ đạo mới, nỗ lực xây dựng lực lượng, hướng
vào nhiệm vụ “làm đòn xeo” cho tấn công, khởi nghĩa và bảo vệ chính
quyền cách mạng; kết hợp với các đòn tiến công của các binh đoàn chủ lực
gắn với sự phát triển của lực lượng chính trị, dân quân du kích đã phối hợp
với bộ đội địa phương thực hiện thắng lợi nhiệm vụ “ấp giải phóng ấp, xã
giải phóng xã, huyện giải phóng huyện, tỉnh giải phóng tỉnh”.
Lực lượng dân quân tự vệ ở miền Bắc những năm này cũng đã có sự
phát triển mạnh. Vũ khí trang bị được tăng cường với số lượng lớn, từ loại
thông thường đến tương đối hiện đại. Cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng dân
quân tự vệ chẳng những có giác ngộ chính trị, mà còn có kiến thức khoa
học - kỹ thuật để sử dụng tốt và thành thạo các loại vũ khí và phương tiện
tương đối hiện đại và hiện đại. Lực lượng dân quân tự vệ đã tổ chức các
đơn vị bắn máy bay bằng súng bộ binh và cả pháo cao xạ các cỡ. Có những
