Pháp. Bên cạnh đó, miền Bắc đã được giải phóng đang xây dựng chủ
nghĩa xã hội, làm hậu thuẫn mạnh mẽ cho cuộc đấu tranh giải phóng
miền Nam. Điều kiện đó cho phép thúc đẩy nhanh chóng quá trình xây
dựng các lực lượng vũ trang cách mạng ở miền Nam.
Những năm 1956 - 1958, từ trong phong trào đấu tranh chính
trị phát triển, các độ tự vệ vũ trang đã được thành lập ở Nam Bộ, khu 5
và cuối năm 1957, xuất hiện đơn vị vũ trang tập trung đầu tiên ở miền
Đông Nam Bộ. Đặc biệt là từ sau khi có Nghị quyết Trung ương lần
thứ 15 (tháng 1 năm 1959). Đảng xác định rõ con đường phát triển cơ
bản của cách mạng Việt Nam ở miền Nam là con đường bạo lực, thì
phong trào đấu tranh chính trị có vũ trang hỗ trợ đã phát triển mạnh
mẽ. Lực lượng chính trị lớn mạnh nhanh chóng, các đội vũ trang được
tổ chức ở hầu hết các địa phương. Từ các đội tự vệ nhỏ bé đã hình
thành các đội vũ trang tập trung ở xã, huyện, tỉnh và toàn miền. Lực
lượng vũ trang đã hỗ trợ đắc lực cho lực lượng chính trị trong các cuộc
đấu tranh trực diện với địch giành thắng lợi. Phong trào cách mạng
miền Nam bùng lên với khí thế sôi nổi, mạnh mẽ, rộng khắp, có sự kết
hợp chặt chẽ của lực lượng chính trị với lực lượng vũ trang, tiến hành
nổi dậy giành quyền làm chủ ở một số địa phương, sau đó phát triển
thành cuộc Đồng khởi rộng lớn trên quy mô toàn miền vào đầu năm
1960. Trên cơ sở thắng lợi to lớn của phong trào Đồng khởi, ngày 15
tháng 2 năm 1961, các đơn vị vũ trang ở miền Nam thống nhất lại
thành Quân giải phóng miền Nam.
Để đáp ứng yêu cầu phát triển của cuộc đấu tranh vũ trang,
Đảng đề ra nhiệm vụ “phải khẩn trương xây dựng lực lượng vũ trang
làm cho lực lượng vũ trang của ta lớn mạnh nhanh chóng... ra bảo đảm
hoàn thành những nhiệm vụ trước mắt, vừa sẵn sàng đón những thời
cơ thuận lợi có thể xảy ra”
51
. Với phương châm đó, lực lượng vũ trang
giải phóng miền Nam đã trưởng thành nhanh chóng. Các đơn vị quân
giải phóng ở các địa phương, các đơn vị chủ lực của Khu và Miền
được thành lập. Lực lượng dân quân du kích phát triển rộng khắp.
