(931-937) dẫn đến chiến thắng Bạch Đằng, Ngô Quyền đánh tan quân
Nam Hán (938).
Công cuộc xây dựng nền tự chủ của họ Khúc mở ra một thời
kỳ phát triển mới của xã hội nước Việt Nam mà các triều đại sau đó sẽ
hoàn thành. Những cống hiến của Khúc Thừa Dụ và Khúc Hạo thể
hiện rõ tinh thần tự chủ của nhân dân Việt Nam, cũng biểu lộ quyết
tâm lớn thoát khỏi ách thống trị của chính quyền ngoại tộc. Công cuộc
đấu tranh vì nền độc lập tự chủ đến đây đã giành được thắng lợi căn
bản. Bộ mặt chính trị - xã hội nước Việt Nam cổ từ đầu thế kỷ X đã
đổi mới. Tất cả những sự kiện và nhân vật lịch sử nối tiếp nhau cho
đến thế kỷ thứ X đã liên tục bồi đắp một tinh thần chính trị rộng khắp,
đẩy mạnh xu hướng quân sự hóa ở các địa phương; cũng chính trong
bối cảnh đó những tiền đề cùng nỗ lực xây dựng một nhà nước có tính
dân tộc với quyền lực trung ương mạnh cũng được thiết lập.
Điều đó đã tăng thêm lòng tin của toàn thể nhân dân từ trên
xuống dưới vào tương lai độc lập, do đó nâng cao quyết tâm bảo vệ
đất nước trước nạn ngoại xâm. Hai cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược Nam Hán do Dương Đình Nghệ và Ngô Quyền lãnh đạo đầu thế
kỷ X có ý nghĩa lịch sử to lớn; nó chứng tỏ sự trưởng thành của ý thức
dân tộc Việt Nam, sự lớn mạnh của nhân dân Việt Nam về trí tuệ và
khả năng đánh thắng quân xâm lược, thể hiện sức mạnh trỗi dậy của
cả dân tộc, của chiến tranh yêu nước trong những giờ phút quyết định
của cuộc chiến đấu giành quyền tự chủ đất nước.
Trong hơn một nghìn năm Bắc thuộc và chống Bắc thuộc, vận
mệnh của đất nước, của dân tộc trải qua những thử thách cực kỳ hiểm
nguy. Trong cuộc đấu tranh trường kỳ vì nền tự chủ đó, tinh thần yêu
nước, ý chí quật cường và sức mạnh chống ngoại xâm của nhân dân
Việt Nam ngày càng được củng cố và phát triển. Trải qua các cuộc
khởi nghĩa của Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lý Bí, Triệu Quang Phục, Mai
Thúc Loan và nền tự chủ của họ Khúc, ý thức dân tộc Việt Nam từng