bước trưởng thành; chiến công năm 931 của Dương Đình Nghệ và đặc
biệt là chiến thắng Bạch Đằng năm 988 phản ánh sức mạnh trỗi dậy
của nền văn hóa giữ nước của dân tộc Việt Nam nhằm kết thúc thắng
lợi cuộc đấu tranh vì nền độc lập tự chủ của nhân dân ta trải qua các
thời kỳ. Chính ý chí quyết tâm giành lại nền độc lập, trở lại với
"nghiệp Hùng" lưu tồn và càng vun đắp bằng xương máu trong nhiều
thế hệ đã trở thành sức sống lâu bền, không thế lực nào, hoàn cảnh nào
làm mai một. Chính giá trị tinh thần ẩy là nguồn gốc sâu xa nhất để
dân tộc Việt Nam thoát khỏi đêm trường nô lệ, thảm họa hơn một
nghìn năm bị đô hộ.
Thế kỷ X xứng đáng là thế kỷ bản lề với bao sự kiện lịch sử
quân sự trọng đại. Họ Khúc giành quyền tự chủ (905), hai lần đánh
thắng giặc Nam Hán (931, 938). Ngô Quyền xưng vương, đóng đô ở
Cổ Loa, xây dựng nhà nước tập quyền đầu tiên, đặt các quan văn võ,
đặt ra nghi lễ triều đình, thể hiện nền độc lập tự chủ của nước nhà,
thực sự chấm dứt một nghìn năm Bắc thuộc. Đinh Bộ Lĩnh dẹp yên
"loạn 12 sứ quân", thống nhất giang sơn, lập triều Đinh (969-979), đặt
quốc hiệu mới, xây dựng kinh thành Hoa Lư. Đông đảo nhân dân ủng
hộ Đinh Bộ Lĩnh, tôn ông là Vạn Thắng Vương, thể hiện tinh thần dân
tộc, ý chí độc lập thống nhất quốc gia, coi giang sơn - đất nước Việt
Nam là một mối. Lê Hoàn xây dựng nhà nước Tiền Lê (980-1009) và
đánh tan cuộc tiến công xâm lược của nhà Tống (981), bảo vệ vững
chắc nền độc lập tự chủ. Những sự kiện đó nói lên sự trưởng thành của
tinh thần làm chủ đất nước của nhân dân Việt Nam, ý thức bảo vệ nền
độc lập và thống nhất đất nước của dân tộc Việt. Trong đó, cuộc kháng
chiến chống quân Tống xâm lược do Lê Hoàn lãnh đạo đã khẳng định
chủ quyền quốc gia, tạo điều kiện đưa đất nước bước vào thời kỳ phục
hưng dân tộc và phát triển mạnh mẽ dưới các vương triều Lý (1009-
1226), Trần (1226-1400), Hồ (1400-1407) và Lê Sơ (1428-1527).
Từ thời Lý, công cuộc xây dựng đất nước được tiến hành trên
quy mô lớn. Nước Đại Việt thời Lý - Trần - Lê Sơ với kinh đô Thăng