duy trì được nền độc lập lâu bền, đánh thắng nhiều kẻ thù hung bạo. Sử gia
Phan Huy Chú nhận xét: "Thời nhà Trần, nhân dân ai cũng là binh, cho nên
mới phá được giặc dữ. Thế nước mạnh là nhờ vậy". Lịch sử cũng để lại
những bài học mất nước cay đắng của một số triều đại xa dân, không huy
động được đông đảo dân chúng đứng lên đánh giặc giữ nước, như nhà Hồ,
nhà Nguyễn.
Đảng Cộng sản Việt Nam đã tiếp thu truyền thống đấu tranh dựng
nước và giữ nước của dân tộc, kết hợp sáng tạo những nguyên lý của chủ
nghĩa Mác - Lênin về vai trò của quần chúng nhân dân trong lịch sử; từ đó,
Đảng luôn coi quan điểm quốc phòng toàn dân, chiến tranh nhân dân là
những nội dung cơ bản của lý luận quân sự Việt Nam, được thực hiện triệt
để trong chiến tranh cách mạng nói chung cũng như trong công cuộc xây
dựng quốc phòng nói riêng.
Sau Cách mạng Tháng Tám thắng lợi, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí
Minh kêu gọi toàn dân đoàn kết để giữ vững chính quyền cách mạng non
trẻ. Đảng Cộng sản Việt Nam chủ trương, nền quốc phòng của Nhà nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa phải do toàn dân xây dựng và dựa vào sức
mạnh mọi mặt của toàn dân. Chỉ khi nào động viên, tổ chức được đông đảo
quần chúng tham gia thì sự nghiệp bảo vệ đất nước mới thật sự vững chắc.
Khi quân Pháp vừa nổ súng xâm lược ở Nam Bộ (23-9-1945), Chủ tịch Hồ
Chí Minh khẳng định rằng, không quân đội nào, không khí giới nào có thể
đánh ngã được tinh thần hy sinh của toàn thể một dân tộc. Khi cuộc chiến
tranh với thực dân Pháp không thể tránh khỏi, Hội nghị Thường vụ Trung
ương Đảng quyết định phát động cuộc kháng chiến toàn quốc từ đêm 19-
12-1946. Quan điểm tư tưởng dựa vào dân, tin ở sức mạnh của toàn dân đã
chỉ đạo xuyên suốt mọi hoạt động chiến đấu, xây dựng, bảo vệ hậu phương
trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kết thúc thắng lợi (7-1954),
miền Bắc Việt Nam được hoàn toàn giải phóng, công cuộc xây dựng và
củng cố quốc phòng bắt đầu tiến hành có quy củ, trên quy mô của một quốc
