thành một hằng số, một phẩm chất của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam. Cùng
với chống ngoại xâm, ý thức xây dựng đất nước, xây dựng đời sống văn
hóa tinh thần mang bản sắc dân tộc cũng là biểu hiện sâu sắc của chủ nghĩa
yêu nước Việt Nam. Việc Nguyễn Huệ quy định dùng chữ Nôm trong các
văn bản nhà nước thay cho chữ Hán là thể hiện tinh thần và cũng là biện
pháp phát triển văn hóa Việt, tinh thần của chủ nghĩa yêu nước. Vậy là, việc
phát triển ý thức về độc lập dân tộc, lịch sử, văn hóa, toàn vẹn lãnh thổ là
một biểu hiện thường xuyên nhất của chủ nghĩa yêu nước. Lòng yêu nước
không dừng ở phạm trù tình cảm, tư tưởng, mà ở khía cạnh khác, đã trở
thành một phạm trù thiêng liêng. Ở hầu hết các làng xã, địa phương đều có
các ngôi ảnh thờ thành hoàng, các vị thần thánh được thờ ở đền, miếu. Họ
là những người có công trạng lớn với dân, với nước, những nhân vật lịch
sử. Vào thời hiện đại, trong nhân dân đã xuất hiện bàn thờ Tổ quốc, với lá
cờ đỏ sao vàng và ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặt phía trên bàn thờ tổ tiên.
Thực vậy, chủ nghĩa yêu nước đã trở thành cốt cách của văn hóa Việt
Nam
4
.
Tinh thần dân tộc, chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa dân tộc đều là
những nền tảng tinh thần quan trọng của khối đại đoàn kết dân tộc và đó
cũng là những phương diện khác nhau của tính dân tộc, được hình thành và
phát triển trong quá trình dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm, qua bao
thăng trầm lịch sử của dân tộc Việt Nam. Đặc biệt, trong hoàn cảnh phải
đối đầu với ngoại xâm, hay khi chủ quyền quốc gia bị ngoại xâm tước đoạt,
chủ nghĩa yêu nước và khối đại đoàn kết dân tộc lại trở thành những động
lực to lớn cho công cuộc đấu tranh giành, giữ và bảo vệ nền độc lập, tự chủ
của dân tộc.
Nhưng tinh thần cộng đồng, đoàn kết dân tộc chỉ được nâng
cao mỗi khi các nhà lãnh đạo kháng chiến đưa ra được một đường lối
kháng chiến đúng đắn, hợp lòng dân - bởi chủ nghĩa yêu nước, trong
vai trò là tinh thần của dân tộc, thì cũng còn là biểu hiện của mối quan
hệ giữa nhân dân và những người đại diện cho đất nước. Hai Bà Trưng
khởi nghĩa vì để trả "nợ nước thù nhà", vì mong muốn dựng lại
