dackshina có nghĩa là phương Nam.
Có những liên lạc đó vì chúng ta thấy nhiều con dấu giống nhau ở
Mohenjo Daro và ở Sumérie (đặc biệt ở Kish), lại thấy hình con Naga – rắn
Ấn Độ có mào trùm đầu – trên những con dấu cổ nhất ở miền
Mésopotamie. Năm 1932, tiến sĩ Henri Frankfort đã đào được ở gần
Baghdad những con dấu mà ông cho rằng đã nhập cảng từ Mohenjo Daro
qua, khoảng 2000 năm trước công nguyên. Ông John Marshall cũng nghĩ
như vậy.
Macdonell cho rằng nền văn minh kì dị đó gốc ở Sumérie chuyển qua,
Hall, ngược lại, cho rằng Sumérie chịu ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ.
Wooley bảo Sumérie và Ấn Độ cùng chung một nòi giống và cùng chịu ảnh
hưởng một nền văn minh xuất phát ở miền Béloutchistan hoặc gần đâu đấy.
Các nhà khảo cổ học thấy rằng những con dấu giống nhau đào được
Babylonie và Ấn Độ thuộc vào giai đoạn đầu văn minh Sumérie và giai
đoạn cuối văn minh Indus, vậy thì Ấn Độ đã văn minh trước Sumérie. Còn
Childe thì muốn kết luận rằng bốn ngàn năm trước công nguyên, nền văn
minh vật chất của Abydos, Ur hoặc Mohenjo Daro có thể so sánh được với
nền văn minh Athène thời Périclẻs… Cứ xét kiến trúc nhà ở, hình khắc trên
con dấu, vẻ đẹp các đồ sành thì nền văn minh Indus khoảng ba ngàn năm
trước công nguyên tiến bộ hơn văn minh Babylonie và có thể sớm hơn
nhiều các nền văn minh khác.
Vậy thì ta có thể tự hỏi: các phát minh của nền văn minh Sumérie có thực
là độc đáo, phát sinh trên đất Babylonie không, hay chỉ bắt chước Ấn Độ?
Nếu là bắt chước thì dân tộc Sumérien có phải gốc gác từ sông Indus qua
không, hoặc ở một miền nào gần sông Indus, trong khu vực ảnh hưởng Ấn
Độ? Chưa ai trả lời những câu hỏi đó được, nhưng những câu hỏi đó cũng
nhắc ta rằng hiện nay sự hiểu biết của chúng ta còn kém lắm, và một cuốn
sách về văn minh đành phải bắt đầu từ một giai đoạn nhân loại đã khá tấn
bộ rồi, chứ không thể bắt đầu từ nguồn gốc, từ buổi đầu được.
Mới đây người ta đào được ở gần Chitaldrug trong tiểu quốc Mysore,
sáu lớp về sáu giai đoạn liên tiếp của một nền văn minh đã bị chôn vùi, từ
những đồ thuộc thời đại thạch khí, những đồ sành tô điểm xuất hiện vào
