Một trong những tác phẩm sống động nhất của Sydenham là phần viết về lúc khởi phát, cái đau và diễn
tiến của bệnh gút. Sydenham thú nhận rằng ông đã phải chịu đựng những sự đau đớn cực độ do bệnh gút
đến 34 năm mà không phát hiện được chút gì hữu ích về bản chất cũng như cách điều trị bệnh này. Nhiều
thầy thuốc nhất là những người đã từng bị gút, cho rằng không có cách gì trị được tình trạng này. Ở thể
điển hình, bệnh gút khởi phát với triệu chứng đau dữ dội ở ngón chân cái. Nạn nhân được bảo là cũng tốt
khi những “thứ dịch xấu” tích tụ ở một khớp ngoại vi thay vì nằm sâu trong các tạng quan trọng của cơ
thể. Để điều trị những nỗi khổ ải do gút, sỏi và tiểu ra máu mạn tính (mà Sydenham thẳng thừng gọi là
“đái ra một bãi máu”), thuốc giải độc duy nhất của ông ta là opium và nhiều opium.
Mãi cho đến thế kỷ 20, các nhận xét của Hippocrates không được bổ sung mấy ngoài những điểm như
bệnh gút thường tấn công đàn ông trẻ, nhưng chừa phụ nữ và hoạn quan. Các nạn nhân của bệnh này
thường là đàn ông giàu có đam mê rượu chè, ăn uống thừa mứa, chơi bời quá độ và những người có
“khuynh hướng di truyền không tốt”. Seneca cho rằng bệnh này có “cha là thần rượu Bacchus và mẹ là
Venus”. Ngày nay, gút sơ phát được mô tả là do một rối loạn di truyền trong biến dưỡng chất purine, dẫn
đến sự tích tụ acid uric. Gut thứ phát là một tình trạng tích tụ các hóa chất độc hại chẳng hạn như chì và
nhiều thứ thuốc. Các nhà hiển vi học thế kỷ 17 đã mô tả các tinh thể lấy được từ một khớp bị bệnh gút:
các tinh thể này về sau được định danh là acid uric. Năm 1847, Alfred Baring Garrod (1819-1907), một
thầy thuốc London xuất sắc và là giáo sư y khoa, đã ghi nhận rằng lượng acid uric tăng trong máu các
nạn nhân bị gút, lượng này không tăng đối các bệnh nhân bị viêm khớp hoặc bệnh thấp. Ngoài việc phát
triển các test dành cho bệnh gút, Garrod đã nói chính xác bệnh gút là do thận không thải được acid uric
hoặc do chất này được sản xuất nhiều hơn, và cơn đau cấp tính của bệnh gút có thể là do sự lắng đọng
của muối urate trong khớp bị đau.
Cơn đau bệnh gút không làm chết người, nhưng do quá đau đến nỗi một số nạn nhân phải tự tử. Cơn
thường bắt đầu bằng một cơn đau dữ dội ở ngón cái, rét run, bơ phờ và sốt. Dần dần, bệnh gút làm các
khớp lớn biến dạng và đưa đến những cơn đau kinh niên hành hạ người bệnh vì sỏi ở thận. Sydenham
nhận xét, đôi khi sỏi thận giết người bệnh “mà không phải chờ đến cơn đau”. Sống trong sợ hãi, lo lắng
và đau đớn, đầu óc người bệnh “cũng đau cùng với cơ thể; còn cái nào chịu đau nhiều nhất” thì ngay đến
Sydenham người từng chịu đau nhiều năm cũng không thể nói được.
Niềm an ủi duy nhất mà Sydenham bày tỏ cho các bạn nạn nhân của mình là ý tưởng cho rằng bệnh
gút giết “người giàu nhiều hơn người nghèo, người thông thái nhiều hơn người giản dị”. Sydenham tin
rằng, Bà mẹ Tự nhiên đã tính sổ lời lãi khi cho những người vốn được mình ưu ái một chứng bệnh phù
hợp để dung hòa cái tốt và cái xấu. Gút là bệnh của vua chúa, hoàng đế, đô đốc và triết gia. Mặc dù
Sydenham tin rằng bệnh gút phản ánh một sự công bằng của trời đất, nhưng mối liên quan gán ghép đó
giữa bệnh gút và sự giàu có và thông thái chỉ là một sự phản ánh giả tạo các chi tiết lịch sử về các vấn đề
y học của người giàu có và danh vọng và sự thờ ơ không thèm chú ý đến vô số nạn nhân vô danh là
những người đau khổ bị bệnh gút hành hạ nhưng không hề được nhắc tới trong các tài liệu y học hoặc
tiểu sử. Ngoài ra, danh sách những người nổi tiếng là nạn nhân của bệnh gút còn rất dài đến nỗi Henry
Havelock Ellis (18591939), nhà tâm lý học người Anh, nghĩ rằng bệnh gút gắn liền với thiên tài. Những
nạn nhân của gút gồm có Erasmus, Francis Bacon, William Harvey, Benjamin Franklin, Joseph Banks,
Tobias Smollett, Edward
Gibbon, Benjamin Disraeli, và Joseph Conrad. Lord Chesterfield cho rằng “bệnh gút là một sự khó ở của
một quý ông, còn bệnh thấp là bệnh của thằng đánh xe ngựa nghèo xơ xác”. Franklin, người viết tập
