được trọng, đàn bà bị khinh, vậy đàn ông là quí, mà ta lại là đàn ông, đó là
hai cái vui. Có những kẻ sinh ra không thấy mặt trời, mặt trăng, còn bọc
trong tả đã chết rồi, ta nay đã được chín chục tuổi, đó là ba cái vui. Nghèo
là cảnh thường của kẻ sĩ, và chết là là số phận của mọi người. Ở vào cảnh
thường mà được số phận chung của mọi người, có gì mà buồn?
Khổng Tử bảo: Đạt quan như vậy, sáng suốt thay!
VUI CHẾT
I.6
(Lâm Loại niên thả bách tuế)
Lâm Loại
đã trăm tuổi. Đương mùa xuân, bận áo lông, đi mót lúa ở
những ruộng đã gặt rồi, vừa đi vừa hát. Khổng tử trên đường qua nước Vệ,
thấy Lâm Loại ở trên một cánh đồng, quay lại bảo đệ tử:
- Nên hỏi chuyện ông lão đó. Ai muốn đi nào?
Tử Cống
xin đi, bắt kịp ông lão ở trên cái đồi, đối diện ông lão, thở
dài, hỏi:
- Cụ không có điều gì ân hận sao mà vừa mót lúa vừa ca hát?
Lâm Loại vẫn vừa đi vừa hát. Tử Cống lại hỏi nữa. Sau cùng Lâm Loại
ngừng lại đáp:
- Ta có gì phải ân hận?
Tử Cống bảo:
