Em trở lại Chauvigny trong những ngày đầu tiên của mùa xuân. Em
không nói gì với thầy Fernand - mẹ em, Vùng Tối, đó vẫn còn là một chủ
để nhạy cảm giữa thầy và em. Em bắt tàu từ mờ sáng. Trời màu xám, càng
làm cảnh quang bên đường sắt trở nên sầu thảm hơn. Em không đưa mắt
nhìn đi chỗ khác. Đó là câu chuyện của em. Em cần phải quen dần.
Em bước sải dài từ nhà ga đến nhà tù. Em không bộc lộ bất cứ cảm giác
sợ hãi nào. Em biết em đi đâu và em phải làm gì. Tay người máy bảo vệ
hướng dẫn em hoàn toàn mới và đỏm dáng. Hắn ta đi nhanh khiến em rất
vất vả để theo kịp trên lối đi dẫn tới khu nghĩa địa. Hắn ta mở cổng rào rồi
tuôn ra công thức quen thuộc, cùng cái giọng máy móc của tay tiền nhiệm,
chính xác cùng như thế: Moïra Steiner, dãy 12, số 6820, giữa mốc 57 và 58.
Lần này, tất cả vẫn còn sáng sủa, rõ ràng, dễ hiểu. Em để tay người máy
bảo vệ ra đi mà không dồn ép hắn, và gió tiếp tục thổi giữa những tấm bia
đá.
Có lẽ đó là cách chấp nhận ý nghĩ rằng mẹ đã mất: chấp nhận rằng thế
giới vẫn tiếp tục, không thay đổi, ngay khi một sinh linh đồng hành cốt yếu
đã bị đuổi đi. Chấp nhận các hàng dãy vẫn ngay thẳng và các màu sắc vẫn
mạnh mẽ. Chấp nhận điều hiển nhiên về sự sống sót riêng của mình.
Đến ngôi mộ, em ngồi trên nền đá. Em đặt tay lên đó, chỉ đặt nằm bàn
tay xuống. Một cái vuốt ve giản dị để nói rằng em đang ở đây. Mặt xi măng
chạy dài nhiều vết nứt sâu. Tên mẹ biến mất dưới lớp địa y và rêu phủ đầy
trên bề mặt. Em không ngờ lại thấy mộ mẹ em tiêu điều đến thế.
Em cạo lớp địa y phủ trên dòng chữ được khắc, gạt đi từng mảng rêu.
Sau đó, thật chậm, em lần theo đường viền các con chữ và con số khắc trên
xi măng: Moïra Steiner (2069-2102). Và dưới các ngón tay em, một cuộc
đời quá ngắn ngủi, ngắn ngủi đến nỗi em phải cố không nghĩ nhiều quá về
điều đó.
Em chờ đợi lâu; em không muốn điều gì xảy đến đột ngột. Những lời nói
thốt ra khi chúng sẵn sàng: Con biết, mẹ ạ. Những gì mẹ đã trải qua. Những
gì đã xảy đến với mẹ. Con hiểu, vì hai chúng ta. Con hiểu điều cốt yếu. Sau
đó, em nói thêm: Con đã thoát khỏi cơn chấn động. Con muốn mẹ biết rằng
