nhà lại ra thế nào? Loạn dân kêu than khắp chốn lại phải làm
sao?... Dẫu là ai thì cũng không thể nắm vững được kết quả chính
xác. Nhưng cũng chính vì thế, con người ta mới càng vin lấy cảnh
phồn hoa thoáng chốc ấy, giống như cảnh ca múa trong lầu
ngoài các kia, phong hoa tuyệt thế, đẹp đẽ mỹ diệu, thế nhưng ai
cũng biết đó chẳng qua chỉ là một thoáng mỹ cảnh, chẳng ai níu nổi
dòng nước đang trôi. Có điều vì một thoáng mỹ cảnh ấy, thật không
biết đã có bao nhiêu thiếu niên đa tình, quan lớn vinh hiển, tăng
nho danh sĩ, sơn dã cao nhân không tiếc ngàn vàng so giá, ngồi la
liệt bên lầu, mong cầu chẳng qua cũng là khoái lạc trong chớp mắt
mà thôi... Lại cũng chẳng có ai đi tính toán, xem xem vì một chốc
khoái lạc ấy, rốt cuộc đã tốn mất bao nhiêu thời gian, mài đi bao
nhiêu tráng chí.
Đây là thời kỳ thái bình giả tạo, khoảng lặng giữa sóng động. Chỉ
có triều đình là vẫn còn đang tô vẽ cho cảnh quốc thái dân an thịnh
trị, mơ một giấc mộng đẹp rằng bốn bề ngăn nắp ổn yên. Kỳ
thực chẳng lẽ chốn đồng ruộng khe hoang toàn là dân lành cả?
Không thể tin được... Tới cả trẻ thôn lão xóm cũng rất thích nghe
chuyện hiệp khách hồng nhan, mà lại chẳng biết những thăng
trầm, hào sảng rung động ấy luôn xảy ra ngay bên cạnh họ...
Ngày hôm ấy, Giang Tô một dải, trên dòng Ngô Giang có một
chiếc thuyền nan nho nhỏ đang dập dềnh. Ngô Giang vốn thuộc
một nhánh của Thái Hồ, nước trong sóng nhẹ, nhưng mấy năm
nay, nhiều bận gặp cảnh vó sắt giẫm đạp, cũng từng mấy phen cả
dòng nhuộm đỏ. Từ trên thuyền trông ra, đôi bờ ruộng tốt, cỏ mọc
um tùm, nhà dân thưa thớt, trời sầm mưa tới. Người trên thuyền
than một tiếng, ngâm: “Bờ kia nếp đã trổ đầy, bờ kia ruộng lúa
hây hây căng tràn.
” Câu này ở trong Kinh Thi, tỏ ý tiếc thương cái
thế phải mất nước. Người trên thuyền nhìn dáng vẻ như kẻ đọc
sách, thân hình cao lớn, áo quần đơn giản, sạch sẽ, tuy là một thân
