Trong đêm ngày 5 rạng ngày 6, toàn bộ đội quân của tôi sẽ bố trí ở bên
bờ bắc, không phải không khó khăn để vượt qua quãng sông như vậy với
những chiếc mảng khó điều khiển, những chiếc mảng này thường đưa bạn
đi sai lệch so với mục tiêu từ năm đến sáu trăm mét với những con người
phải bám lấy bè mảng bằng đủ mọi kiểu... Rút cục, mọi việc cuối cùng
cũng ổn thoả.
Sơn La. Tôi chỉ có mặt ở đó trong hai mươi tư tiếng đồng hồ. Tôi sẽ còn
quay lại đó trong nhiệm kỳ thứ hai ở Đông Dương và nhiều lần khác trong
nhiệm kỳ thứ ba. Sơn La sẽ trở thành tấm bản lề của đời tôi trong cái vùng
thượng du “chó má” này. Lúc ấy tôi chưa biết là Gaby sẽ sống ở đó một
thời gian, và rằng, khi là tù binh của quân Việt, tôi sẽ qua một đêm ở nơi ấy.
Sơn La, thực tế là thủ đô của xứ Thái đen, đây là một đỉnh núi khá rộng,
trên đỉnh núi ấy đã xây nên một khu trại, xưa kia giam giữ những người tù
khổ sai của xứ Bắc Kỳ, ở đó còn có toà nhà của viên công sứ, một bệnh
viện, dăm ba ngôi biệt thự nhỏ bé. Ngôi làng người Thái, gồm những mái
nhà tranh nằm nép mình dưới chân ngọn núi.
Sơn La có tầm nhìn đáng sợ. Ở giữa cái xứ sở nhộn nhạo này, từ trên
đỉnh núi, người ta có thể nhìn bao quát các dải thung lũng chạy về hướng
tây nam, theo hướng về vùng đồng bằng và phía bắc về hướng con sông
Đà. Một dòng sông nhỏ trong vắt chảy ở dưới chân núi. Nghỉ chân, lấy lại
sức vài ngày trong một khung cảnh như vậy sẽ rất tốt... Nhưng không có
chuyện đó, cần phải ra đi!
Từ ngày 3 đến ngày 20 tháng giêng, chúng tôi mở những trận đánh hầu
như hàng ngày trong một vùng núi. Rất khó khăn nhưng đã đẩy lùi quân
Việt ra xa năm mươi kilômét và chiếm được sân bay nhỏ Nà Sản, tên tuổi
của sân bay này mấy năm sau, nổi bật lên trên một số các tờ nhật báo cùng
với Mai Sơn, Hát Lót.
Tôi không nhận được các mệnh lệnh chỉ huy, mà hành động theo sáng
kiến của mình, chỉ báo cáo về bước tiến lên của đơn vị. Đây là chiến tranh
