giá bằng gỗ đặt trên bàn, chiếu sáng cả nhà đương sum họp. Vợ tôi khâu vá
lại các áo quần đã rách tả tơi của cả nhà, tôi viết nhật ký rồi Éc-nét chép lại
cẩn thận. Phrê-đê-rích và Ruýt-ly dạy cho Phrít tập đọc, tập viết hoặc chơi
đùa bằng cách vẽ những con vật và cây cối đã được chú ý. Đêm nào cũng
đến khuya mới đi ngủ. Cuộc sống buồn tẻ và đơn điệu cứ lặp đi lặp lại như
thế. Chúng tôi chưa hiểu rõ mùa mưa ở đây kéo dài đến khi nào. Trong
cảnh mưa dầm dề dai dằng như thế này, chúng tôi cảm thấy bùi ngùi nhớ
tiếc một cách da diết: có thể đó là tình luyến nhớ đất nước thân yêu, đầy
băng tuyết trên dãy núi quê hương.
Tuy nhiên, trong thời gian cầm cố dài dằng dặc này, chúng tôi cũng đã
hoàn thành một số việc bổ ích. Trước hết là một cái máy đập lanh thành sợi
và mấy cái máy chuốt sợi lanh. Tuy nhiên chúng tôi cũng chưa dùng được
những chiếc máy mới đó vì cây lanh phơi vội vàng và cất quá sớm nên
chưa thật khô. Chúng tôi đành phải dành lại công việc đó cũng như việc
kéo sợi sau khi ra khỏi gian nhà ám khói đương ở tạm. Sống khổ sống sở
thế này, chúng tôi thấy nhất thiết phải chuẩn bị cho mùa mưa sau một chỗ
trú khác thoáng, mát hơn và thuận tiện hơn. Phrê-đê-rích nhắc tới cách làm
nhà của Rô-bin-xơn Cơ-ru-xô, đào sâu vào trong núi đá một chỗ ở, tránh
được tất cả mọi sự thay đổi thời tiết. Ý kiến đó gợi cho tôi dự kiến làm một
cái nhà như thế ở Nhà dưới lều. Tất nhiên đó là một công trình lâu dài và
gian khổ, nhưng thử hỏi có cái gì không thể làm được với thời gian, lòng
nhẫn nại và chí kiên cường? Dự kiến đó và những phương pháp cần thiết để
tiến hành dần dần trở thành nội dung chính những buổi nói chuyện của
chúng tôi. Trí óc mải lo toan về tương lai, chúng tôi cũng lãng quên được
chuỗi ngày buổn tẻ hiện tại và khuây khỏa được nhiều.
