LUẬN VỀ BIẾU TẶNG - Trang 229

(i)

Đoạn thơ này tối nghĩa, nhất là vì câu thơ thứ tư thiếu tính từ, nhưng nghĩa của nó sẽ

rõ nếu ta điền vào chỗ thiếu, như người ta thường làm, một từ có nghĩa là “hào phóng” hay

“tiêu hoang”. Câu thơ thứ ba cũng khó hiểu, ông Cassel dịch: “không lấy quà người ta tặng

cho mình”. Còn ông Cahen thì dịch sát theo từng chữ. Trong thư gửi cho chúng tôi, ông viết

như sau: “Cách diễn đạt không ró ràng. Nhiều người hiểu: “đến mức ông ta khó chịu khi nhận

quà”, trong khi nhiều người khác lại lý giải: “đến mức nhận quà không bao hàm sự bắt buộc

phải đáp tặng”. Dĩ nhiên, tôi theo lối lý giải thứ hai”. Dù không tinh thông tiếng Bắc Âu cổ,

chúng tôi mạn phép lý giải một cách khác. Cách biểu đạt hiển nhiên tương ứng với một câu

trích dẫn (centon) như kiểu “nhận là được nhận” [recevoir est reçu]. Nếu ta theo cách lý giải

đó, câu thơ có lẽ ám chỉ trạng thái tinh thần của người khách và người được khách đến thăm,

cả hai được giả định thể hiện lòng hiếu khách hay biếu tặng các món quà của mình như thể họ

chẳng bao giờ chờ đợi sẽ được đáp tặng. Tuy thế mỗi người cũng nhận các món quà của người

khách hoặc các cung ứng-đáp trả (contre-prestation) của người đón khách, bởi vì chúng là của

cải và cũng là một phương tiện để củng cố hợp đồng mà chúng là bộ phận cần thiết.

Theo chúng tôi, dường như ta có thể nhận ra trong các đoạn thơ này một phần cổ xưa

hơn. Tất cả các đoạn đều có cùng một cấu trúc, kỳ lạ và rõ ràng. Trong mỗi đoạn có một câu

trích dẫn về luật làm trung tâm: “đến mức nhận không phải là được nhận” (39), “những người

đáp tặng nhau quà là bằng hữu” (41), “đáp tặng quà sau khi nhận được quà” (42), “phải để

hồn anh quyện vào hồn bạn và phải trao đổi các món quà” (44), “người hà tiện luôn sợ quà

tặng” (48), “một món quà được tặng luôn chờ đợi một món quà đáp tặng” (145), v.v... Đúng là

một sưu tập các câu ngạn ngữ. Một câu cách ngôn hay một quy tắc luôn có câu bình luận triển

khai nó. Như vậy, ở đây chúng ta gặp không những một hình thái luật lệ rất cổ, mà ngay cả

một hình thái văn chương rất cổ.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.