chờ đợi những biến chuyển mới để khi cần có thể xuất đầu lộ diện ngay và
nhập cuộc. Những ai chỉ trích sự xô bồ của báo chí trong thời gian này cũng
có vẻ quá khe khắt, vì sau bao nhiêu năm bị gò bó, bây giờ gặp một bầu
không khí tốt để nảy nở, nó có trở thành ồ ạt cũng là lẽ đương nhiên. Xin
hãy nhìn vào nền báo chí Hoa Kỳ sau cuộc Cách Mạng 1774 để tìm thấy
một điểm tương đồng. Sau khi cuộc chiến tranh giành độc lập của người Mỹ
đã thành tựu, báo chí Mỹ cũng xô bồ như vậy nhưng chính trong sự xô bồ
này có sự lớn mạnh phi thường.
Sau phương diện lịch sử phải kể tới phương diện KINH TẾ và XÃ
HỘI. Sau ngày Cách Mạng thành công, báo chí đã trở thành một « chất xúc
tác » giúp cho mọi ngành hoạt động kinh tế phát triển khả quan, vượt hẳn
thời gian trước. Báo Chí đi vào giai đoạn thương mại hóa triệt để và biến
thành một môi trường thuận lợi cho công cuộc doanh thương. Về phương
diện này, chúng ta phải nhìn vào con số nhật báo xuất hiện, cùng với khối
lượng quảng cáo khổng lồ mới thấy được tầm vóc của báo chí đối với đà
phát triển kinh tế. Trong thời kỳ tiền Cách Mạng 1963, về mức độ quảng cáo
thì không một tờ báo nào chiếm nổi 1 phần 3 diện tích 8 trang giấy, và phải
chờ tới thời kỳ sau Cách Mạng, dịch vụ quảng cáo thương mại mới « thừa
thắng xông lên » đạt tới địa vị thiết yếu của nó trong khung cảnh thịnh
vượng chung của mọi ngành hoạt động.
Khía cạnh xã hội của nền báo chí Việt Nam cũng đã được biểu lộ một
cách trung thực trong thời kỳ hậu Cách Mạng. Báo chí hiện đại, như một
tấm gương soi, đã phản chiếu rất chính xác nếp sinh hoạt, khuôn mẫu, tình
cảm và chiều hướng của dân chúng trên mọi ngả đường mà vẫn không quên
pha lẫn vào đó những truyền thống cố hữu của dân tộc. Trước đây, báo chí ít
phản ánh những nếp sinh hoạt trung thực của quần chúng nhưng sau Cách
Mạng 1963, mọi nếp sống của đủ các giai tầng xã hội đã được phơi bầy trên
mặt báo, qua sự diễn tả của những người cầm bút chung sống với họ, và
bằng những thiên phóng sự linh động và chân thực. Chỉ tiếc một điều mà
báo chí trong quá khứ cũng đã từng mắc phải, đó là một thiểu số ký giả thiếu
lương tâm đã cố ý phơi bầy những lối sống thác loạn ngoại lai để đầu độc
