vào một định chế hợp lý đối với cả phía chính quyền lẫn báo chí. Đó là Nghị
Định 275/PTT/TTK ngày 5-4-1954 ấn định một chế độ chi phối sự sử dụng
các cơ quan ngôn luận trong việc thông tin và hướng dẫn dư luận.
Lý do mà Nghị Định 275 ra đời được giải thích bằng sự phát triển của
chính làng báo vào những ngày mà tình hình chính trị giao động tột độ. Thời
gian mấy tháng trước ngày Hiệp Định Genève, làng báo xứ ta ở cả mọi miền
đều đi theo một chủ trương chung là gợi ý thức dân tộc chống lại sự chia cắt
đất nước. Không một tờ báo nào mà không kêu gào đoàn kết và bảo toàn sự
thống nhất quốc gia trước nguy cơ phân tán. Vốn thừa hưởng tinh thần đấu
tranh từ cuộc chiến chống Pháp, báo chí cố đóng vai trò của mình là nuôi
dưỡng cuộc đấu tranh, và dù cho tiếng súng có ngừng nổ thì cuộc đấu tranh
đó vẫn phải tiếp tục để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ cũng như tình ruột thịt.
Vào thời gian này, tính tổng cộng có tất cả 196 tờ báo đủ loại góp mặt trên
đường ngôn luận.
Nghị định 275 thực ra là một định chế cần thiết đối với các nhu cầu của
giai đoạn đương thời. Đến ngày 15-4-1954, nhà cầm quyền lại cho ra đời
một nghị định khác, số 269/NĐ/BTT ấn định rằng những người đã được cấp
giấy phép mà không xuất bản báo thì không được quyền cho người khác
mướn « manchette » tờ báo đã được cấp. Mục đích của Nghị Định 269 là để
chấn chỉnh tình trạng làng báo lúc đó, khi nạn cho mướn « manchette » đã
thực sự diễn ra. Lý do là vì sau ngày Hiệp Định Genève được ký kết, báo chí
tích cực đi vào chính trường, nấp sau những phe phái để gây xáo trộn. Nhà
cầm quyền thấy rằng cần phải hạn chế sự tích cực đó nên từ chối không cấp
thêm giấy phép ra báo. Lợi dụng một số báo đã đình bản, những nhân vật
chính trị mới xuất hiện trên chính trường bèn thương lượng để sử dụng
những giấy phép đã có sẵn để ra báo yểm trợ cho sự nghiệp chính trị của
mình.
Báo chí trong thời gian này đã mang một mầu sắc mới với tổng số 212
tờ. Mầu sắc mới này, theo sự khảo sát của Linh Mục Thanh Lãng, là việc
báo chí tích cực góp phần xây dựng chế độ Cộng Hòa Nhân Vị, theo đường
lối mà nhà cầm quyền vạch ra. Trong một thời gian mấy năm liên tiếp, hầu
