nghĩa cộng sản không hợp lý, thì câu trả lời sẽ là chủ nghĩa tư bản. Bải vì
vào những năm 1950 thì một phần ba dân số thế giới đi theo chủ nghĩa cộng
sản, câu hỏi này càng trở nên cấp thiết hơn. Mặc dù có nhiều vấn đề, Liên
bang Xô viết vẫn có những bước tiến vĩ đại. Nhiều thành phố mới xuất hiện,
đất nước nhanh chóng được công nghiệp hóa. Nhiều người - bao gồm một số
ít các nhà kinh tế học - đồng tình với mục tiêu của chủ nghĩa cộng sản, một
xã hội công bằng và không có sự bóc lột người lao động. Họ nghĩ rằng chủ
nghĩa cộng sản là một sự cải tiến của chủ nghĩa tư bản và việc nền kinh tế
Xô viết vượt qua Mỹ chỉ còn là vấn đề thời gian.
Những người ủng hộ chủ nghĩa cộng sản nghĩ rằng bởi vì nền kinh tế
rất phức tạp, nên thật là không sáng suốt khi để mọi thứ cho thị trường quyết
định. Một người là nhà kinh tế học Ba Lan Oskar Lange (1904-1965), người
cộng sản đầu tiên trở thành đại sứ Ba Lan tại Mỹ sau Thế chiến II. Một
người nữa là Abba Lerner (1903-1982), người gốc Do Thái nhập cư vào
Anh từ Đông Âu, thời vị thành niên là một thợ may ở khu vực phía Đông
London nghèo khổ, sau đó trở thành một giáo viên tiếng Do Thái và thợ
đánh chữ. Cửa hàng in của ông phá sản sau cuộc Đại khủng hoảng vào
những năm 1930 khi nền kinh tế châu Âu và Mỹ suy thoái. Để tìm hiểu lý
do tại sao, ông đã theo học một khóa học về kinh tế vào các buổi tối và sau
khi hoàn thành khóa học, ông đã trở thành giảng viên ở trường Kinh tế
London.
Lange và Lerner không đồng tình với quan điểm của Mises rằng chủ
nghĩa xã hội là không hợp lý. Họ đồng ý rằng nền kinh tế cần dùng giá cả
làm thước đo, nhưng họ cho rằng những người lập ra kế hoạch từ trung ương
có thể tạo ra thước đo riêng để quản lý nền kinh tế một cách hợp lý hơn. Tất
cả những việc mà các nhà lập kế hoạch cần làm là giải quyết một bài toán.
Bạn có thể nghĩ về cung và cầu như một phương trình: giá giày sẽ hợp lý khi
mà cung tương đương với cầu. Một nền kinh tế là tập hợp của hàng ngàn thị
trường tương tác lẫn nhau. Vào thế kỷ 19, một nhà kinh tế học người Pháp là
Léon Walras nghiên cứu tất cả các thị trường cùng với nhau, mỗi thị trường
được đại diện bởi một phương trình cho thấy khi nào thị trường đó cân bằng.
Walras và đồng nghiệp đã chỉ ra thời điểm mà các thị trường đều cân bằng.
