sớm phục hồi. Nó giống nhu con lật đật: dù đẩy nó theo hướng nào thì
nó luôn quay trở về vị trí ban đầu. Keynes thì cho rằng nó sẽ đổ sụp
xuống và nằm yên tại đó. Có vẻ Keynes đã đúng bởi vì ảnh hưởng của
cuộc khủng hoảng đã kéo dài trong nhiều năm liền. Nếu nền kinh tế có
thể tự phục hồi thì đã không có nhiều người gặp khó khăn trong việc
tìm việc như vậy. Những người thất nghiệp hầu như không có lựa chọn.
Đơn giản là họ không muốn làm việc với mức lương hiện tại. Nhưng
chắc chắn là không phải tất cả mọi người rời bỏ Oklahoma để tìm một
công việc ở California đều tự mình nghỉ việc? Thông qua việc phản đối
lý thuyết kinh tế học truyền thống, Keynes đã lý giải tại sao họ lại hành
động như vậy.
Nhờ có Keynes mà các nhà kinh tế học có thể sớm đi đến kết luận:
hàng triệu người thất nghiệp trong thời kỳ Đại khủng hoảng, và nhiều
năm suy thoái sau đó, là nạn nhân của việc không có đủ chi tiêu. Quan
điểm của Keynes còn tạo ra một sự ảnh hưởng to lớn khác: kinh tế học
sau này đã chia thành “kinh tế vĩ mô” (nghiên cứu về kinh tế nói chung
như vấn đề việc làm - mà Keynes đã có công trong việc phát triển) và
“kinh tế vi mô” (nghiên cứu về cách các khách hàng cá nhân và các
công ty đưa ra quyết định).
Keynes không muốn tạo ra một lý thuyết mới chỉ vì lợi ích lý
thuyết. Ông muốn dùng nó để cải thiện thế giới. Vào những năm 1930,
điều đó có nghĩa là giải quyết vấn đề thất nghiệp. Chiếc bồn tắm rò
nước đã thể hiện được phán đoán của ông về vấn đề này; trong Chương
27 chúng ta sẽ nghiên cứu giải pháp của vấn đề này. Điểm chính của nó
là bởi vì nền kinh tế không thể tự phục hồi, chính phủ phải làm việc đó.
Chính phủ cần phải có vai trò lớn hơn bao giờ hết trong nền kinh tế để
những thảm họa như Đại khủng hoảng sẽ không bao giờ xảy ra nữa.
Chủ nghĩa tư bản đã sống sót qua cơn bão, nhưng nó đã bị thay đổi mãi
mãi.
