LƯỢC SỬ KINH TẾ HỌC - Trang 143

cuộc tấn công hạt nhân, bạn nói với đối thủ của mình rằng bạn chắc chắn sẽ
trả thù. Nhưng một khi đối thủ của bạn phóng tên lửa của mình thì họ biết
bạn sẽ không phóng tên lửa của mình bởi vì hai tên lửa sẽ hủy hoại cả hành
tinh này. Trong bộ phim, một tướng Mỹ ra lệnh thả bom hạt nhân xuống
Liên bang Xô viết. Tổng thống Mỹ cố gắng để ngăn cản cuộc tấn công đó
nhưng vị tướng đã tắt hết mọi thiết bị liên lạc của mình. Tổng thống triệu tập
đại sứ của Liên bang Xô viết, người này đã tiết lộ rằng Liên bang Xô viết đã
lắp đặt một “cỗ máy ngày tận thế” - một quả bom khổng lồ sẽ phá hủy toàn
bộ sự sống nếu bị kích nổ. Nó sẽ bị kích nổ tự động nếu cuộc tấn công Liên
bang Xô viết được thực hiện và không có cách nào để tắt nó. Tiến sĩ
Strangelove giải thích cho tổng thống về lý lẽ đằng sau cỗ máy: bằng việc
được cài đặt chế độ tự động và không thể tắt, thiết bị này tạo ra một sự đe
dọa đáng tin và có thể ngăn cản đối thủ tấn công mình. Trò đùa ác của bộ
phim là điều này chỉ thành công nếu mọi người biết về nó: “Tại sao ông
không nói cho thế giới biết điều đó?” Strangelove hét vào mặt vị đại sứ.

Cỗ máy ngày tận thế đã minh chứng cho một bài học cơ bản của lý

thuyết trò chơi: tác động đến những điều mà đối thủ nghĩ về bạn rất quan
trọng. Một công ty đe dọa trả thù một đối thủ cần thể hiện được rằng mình
mạnh. Trường hợp tương đương trong kinh tế của việc lắp đặt cỗ máy tận
thế là xây một nhà máy có công suất lớn hơn nhu cầu của thị trường. Một
khi nó đã được xây dựng, rất đáng để trả đũa đối thủ bằng cách phủ sóng thị
trường thậm chí với mức giá thấp nhất để có thể hoàn lại một phần vốn. Vào
những năm 1940, Công ty Nhôm Hoa, kiểm soát 90% sản lượng nhôm tại
Mỹ, đã sử dụng chiêu thức này để đánh bại các đối thủ cạnh tranh.

Nash trình bày ý tưởng của mình trong hàng loạt bài báo toán học ông

viết khi còn rất trẻ. Sau đó ông biến mất. Ông mắc một căn bệnh tâm thần
trầm trọng và suốt mấy chục năm ra vào bệnh viện liên miên, nhưng các ý
tưởng của ông đã thay đổi kinh tế học trong khi ông điều trị bệnh. (Bộ phim
Một tâm hồn đẹp (A Beautiful Mind) năm 2001 kể về cuộc sống phi thường
của ông.) Tương tác mang tính chiến lược xảy ra rất thường xuyên trong nền
kinh tế, nhưng cho tới khi lý thuyết trò chơi ra đời thì chúng bị các nhà kinh
tế học bỏ qua. Lý thuyết hàng đầu về thị trường là lý thuyết về thị trường

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.