Vấn đề là để có lợi nhuận, một nhà máy phụ thuộc vào việc có các nhà
máy khác. Để kiếm tiền, một nhà máy cá mòi đóng hộp mới thành lập cần
bán cá mòi của mình. Ai sẽ mua chúng? Mọi người trong khu vực truyền
thống của nền kinh tế kiếm được rất ít tiền và không có tiền để mua cá mòi
đóng hộp. Các công nhân của chính nhà máy sẽ chi tiêu một phần, không
phải tất cả, tiền lương của họ để mua cá hộp; họ cũng muốn mua cả giày
nữa. Nếu đồng thời một nhà máy sản xuất giày cũng mở cửa, thì công nhân
của nhà máy đó sẽ mua cá mòi và công nhân của nhà máy chế biến cá mòi
sẽ mua giày. Mỗi nhà máy tạo ra một thị trường cho các sản phẩm của nhà
máy khác. Sau đó, để công nghiệp hóa xảy ra, người lao động cần phải được
đưa từ ruộng đất vào nhiều ngành công nghiệp khác nhau cùng một lúc.
Cùng nhau, các nhà máy sẽ có lợi nhuận, nhưng nếu đứng một mình, chúng
sẽ không có lợi nhuận, vì vậy nếu bạn là một doanh nhân đang suy nghĩ về
việc thành lập một nhà máy chế biến cá mòi, bạn sẽ cảm thấy nản chí do
thiếu các ngành công nghiệp khác trong nước. Các cảng biển, nhà máy kim
loại và nhà máy đóng tàu phụ thuộc lẫn nhau và cần được xây dựng cùng
một thời điểm. Các nước đang phát triển phải đi từ không có gì đến có mọi
thứ, và Rosenstein-Rodan đã lập luận rằng chỉ có chính phủ mới có thể tính
toán thời điểm để thực hiện bước nhảy vọt một cách chính xác. Nó phải đầu
tư những khoản khổng lồ vào rất nhiều lĩnh vực của nền kinh tế. Ông gọi đó
là “cú hích lớn”.
Ghana đã thử làm điều ấy. Chính phủ đã xây dựng các nhà máy điện,
bệnh viện, trường học và một bến cảng hiện đại. Các nhà máy và khu công
nghiệp mọc lên. Dự án lớn nhất là xây dựng một con đập trên sông Volta.
Tám mươi nghìn người đã phải chuyển chỗ ở để nhường chỗ cho nó và nó
đã tạo ra hồ nhân tạo lớn nhất thế giới. Các quốc gia giàu có đã “viện trợ”:
cung cấp tiền để giúp thanh toán cho các dự án. Chính phủ kỳ vọng rằng sự
giàu có đã ở rất gần rồi.
Nhưng một cú hích lớn là một nhiệm vụ quá khó khăn, đặc biệt là đối
với các chính phủ mới thành lập với ít kinh nghiệm. Ở Ghana, thực sự là nó
đã mang bệnh viện, điện thoại và nước sạch đến cho người dân, nhưng nó
cũng tạo ra rất nhiều công ty hoạt động không hiệu quả. Nhiều công ty hoàn
