Kinh tế học tiêu chuẩn cho rằng mậu dịch với các nước giàu giúp các
nước nghèo giàu hơn. Frank nghĩ theo hướng ngược lại: mậu dịch thực sự
làm hại các nước nghèo. Vấn đề, theo Frank, là lợi nhuận từ việc xuất khẩu
hàng hóa từ các nước nghèo - những hàng hóa như chuối và cà phê - không
góp phần vào phát triển kinh tế thực sự như trường học hoặc các ngành công
nghiệp mới. Nền kinh tế của các nước nghèo bị chi phối bởi các công ty lớn
của nước ngoài. Ví dụ như ở Cuba, các công ty này sở hữu ba phần tư đất
nông nghiệp. Các công ty nước ngoài điều hành các đồn điền và khu mỏ và
họ là những người thu được lợi nhuận từ mậu dịch. Đúng là một số người
dân địa phương đã giàu lên, như những chủ đất quyền lực và số ít những
người may mắn làm việc cho các công ty đó; họ nướng tiền của mình vào xe
ô tô nhập khẩu và quần áo nước ngoài xa xỉ.
Frank coi các công ty nước ngoài như là phiên bản hiện đại của các nhà
thám hiểm châu Âu trong thế kỷ 15 và 16 đã phát hiện ra Nam Mỹ và sau đó
cướp phá mảnh đất này, lấy đi một số lượng lớn vàng mang về châu Âu. Một
trong những kẻ chinh phục hiện đại là Công ty Trái cây Hoa Kỳ (United
Fruit Company) từ Mỹ, vào đầu thế kỷ 20 công ty này đã điều hành một đế
chế thương mại trên khắp châu Mỹ La tinh. Công ty này xây dựng cả một thị
trấn bên cạnh đồn điền chuối, hoàn thiện với tuyến đường sắt để vận chuyển
trái cây. Nó thậm chí còn có lực lượng cảnh sát riêng. Báo chí Mỹ La tinh
gọi công ty này là “Bạch tuộc” vì tai tiếng của nó trong việc bóc lột công
nhân và điều khiển các quan chức chính phủ, đôi khi là cả các nước. Khi các
công nhân Colombia tiến hành đình công vào năm 1928, quân lính đã bắn
họ. Những xúc tu của công ty trườn đến khắp mọi nơi, hút sạch hết của cải
của lục địa và bóc lột người dân.
Frank nghĩ rằng theo thời gian, khoảng cách giữa các nước giàu và
nghèo trở nên lớn hơn thay vì thu hẹp lại. Chủ nghĩa tư bản thế giới chia
thành hai phần. Ở trung tâm của hệ thống đó là bộ phận “nòng cốt”, tức là
các nước giàu ở châu Âu và Bắc Mỹ. Ở rìa của hệ thống - thuộc “ngoại vi”
của nó - là những nước nghèo châu Mỹ La tinh, châu Á và châu Phi. Cốt lõi
chiến thắng trong khi ngoại vi phải trả giá. Số phận của các nước nghèo - trở
nên nghèo hơn - do đó “phụ thuộc” vào những nỗ lực của các nước giàu để
