Trong chương tiếp theo, chúng ta sẽ gặp một số người đầu tiên suy nghĩ
về các câu hỏi kinh tế: người Hy Lạp cổ đại. Từ “kinh tế học” (economic)
bắt nguồn từ từ oeconomicus trong tiếng Hy Lạp (oikos, ngôi nhà, và nomos,
luật hay quy tắc). Vì vậy, đối với người Hy Lạp, kinh tế học bàn về cách các
hộ gia đình quản lý tài nguyên của họ. Ngày nay, kinh tế học còn bao gồm
cả việc nghiên cứu các công ty và các ngành công nghiệp. Nhưng các hộ gia
đình và những người sống trong đó vẫn là đối tượng nghiên cứu căn bản.
Suy cho cùng, chính những cá nhân là người mua các thứ và hợp thành lực
lượng lao động. Vì vậy, kinh tế học nghiên cứu về hành vi của con người
trong nền kinh tế. Nếu bạn được tặng 20 bảng trong ngày sinh nhật của mình
thì bạn làm sao để quyết định chi nó vào thứ gì? Điều gì làm cho một công
nhân chấp nhận một công việc mới với một mức lương nhất định? Tại sao
một số người tiết kiệm từng đồng còn những người khác phung phí vào một
cung điện thú cưng cho chó của họ?
Các nhà kinh tế học cố gắng tiếp cận các loại câu hỏi này một cách
khoa học. Có lẽ từ “khoa học” khiến bạn nghĩ đến các ống nghiệm sủi bọt và
các phương trình được viết nguệch ngoạc trên bảng đen - chẳng mấy liên
quan tới câu hỏi liệu con người có đủ thực phẩm hay không. Trên thực tế,
các nhà kinh tế học cố gắng giải thích nền kinh tế cũng như các nhà khoa
học giải thích việc phóng tên lửa. Các nhà khoa học tìm kiếm “các định
luật” vật lý - thứ này gây ra thứ khác như thế nào - chẳng hạn như định luật
liên hệ trọng lượng của tên lửa với độ cao nó đạt được khi phóng đi. Các nhà
kinh tế học tìm kiếm các định luật kinh tế, như quy mô dân số ảnh hưởng
đến lượng lương thực sẵn có như thế nào. Đây được gọi là “kinh tế học thực
chứng”. Các định luật không tốt hay xấu. Chúng chỉ mô tả những gì đang
tồn tại.
Nếu bạn nghĩ rằng kinh tế phải rộng lớn sâu xa hơn những thứ như thế
này, bạn hoàn toàn đúng. Hãy nghĩ về những đứa trẻ châu Phi không sống
sót nổi qua thời thơ ấu của chúng. Liệu chỉ mô tả tình hình và để mặc nó như
thế liệu có đủ không? Chắc chắn là không! Nếu các nhà kinh tế học không
đưa ra phán xét, họ sẽ là những kẻ không có trái tim. Một nhánh khác của
kinh tế học là “kinh tế học chuẩn tắc”, cho biết một tình hình kinh tế là tốt
