Minh. Ông là một người cứng cỏi, năm mươi hai tuổi, thân hình như bò mộng.
Sinh thời, ông đã giúp Giáo hội làm một số công việc khó nhằn.
Hai thế kỷ trước bài thuyết giảng của Tetzel ở quảng trường Juterbog, Giáo
hoàng Gregory IX đã thiết lập một đội ngũ thực thi luật lệ gọi là Tòa án dị giáo
(hay là Pháp đình tôn giáo). Các viên chức hay phán quan của tòa được giao
nhiệm vụ phải triệt bỏ tận gốc việc truyền bá giáo lý sai lệch trong Giáo hội bằng
bất cứ cách nào, kể cả nhục hình. Công cụ tra tấn hiệu quả nhất của họ là cái giá
căng người, tức là một khung gỗ có hai dây thừng buộc ở dưới và hai dây khác
buộc vào một tay cầm nằm bên trên. Kẻ tra tấn sẽ cột hai tay, hai chân của bị cáo
vào dây thừng rồi xoay tay cầm cho đến khi khóp xương tứ chi trật gãy kèm theo
tiếng “rắc” đáng sợ. Nếu điều này vẫn chưa lấy được lời tự thú như ý, kẻ thẩm tra
sẽ xoay tiếp đến khi tay của nạn nhân bị giật lìa khỏi thân. Đó là một thế giới
khác xa với lời dạy yêu thương kẻ thù của con và cầu phước lành cho những ai
nguyền rủa con; một ví dụ cho thấy mối bận tâm của tôn giáo với cuộc đời sau
khi chết thường biến nó thành kẻ thù của cuộc sống trước khi chết như thế nào.
Tetzel là một thành viên của Tòa dị giáo. Chính sự thành công của ông trong
vai trò thuyết giảng đã khiến Tổng Giám mục thành Mainz đưa ông lên làm
người phụ trách việc bán phép ân xá. Lúc bấy giờ, vị Tổng Giám mục đang gặp
khó khăn vì giáo phận của ông ngập trong nợ nần. Trên hết là Giáo hoàng đang
hối thúc ông đóng góp một khoản đáng kể cho chiến dịch xây dựng lại Nhà thờ
Thánh Peter ở Rôma. Chính lúc đó, vị Tổng Giám mục mới nảy ra một sáng kiến:
Tại sao không lập một thỏa thuận với Rôma? Để Giáo hoàng cấp phép cho Tezel
Người Thuyết giáo trở thành người bán phép ân xá chính thức, với điều kiện là
một nửa số tiền thu về sẽ được giữ lại cho Tổng Giáo phận Mainz, nửa còn lại
dành cho Rôma. Đôi bên sẽ cùng có lợi, vị Tổng Giám mục đang nguy khốn và
Giáo hoàng đang ra sức thúc ép. Thỏa thuận đó được thông qua, đưa Tetzel và
gánh xiếc của ông ta đến Juterbog sáng tháng Tư năm 1517 đó. Và chẳng mấy
chốc tiền cứ thế đổ về.
Tuy nhiên, vài tháng sau bài chào hàng đó của Tetzel tại Juterbog, một vị
linh mục vạm vỡ người Đức khác đã phá hỏng giao kèo. Giận dữ với ý tưởng các
Kitô hữu có thể mua chỗ vào Thiên đường, ông đã đóng đinh một bản tham luận
tiếng Latinh lên cánh cửa nhà thờ thành phố láng giềng Wittenberg, trong đó lên