để yên cho chúng ta khóc than những người đã chết.” Vậy là cuộc trốn thoát vĩ
đại bắt đầu.
Moses đã dẫn đám dân Israel ấy đi thành một hàng dài người và súc vật qua
một khu vực cửa sông nguy hiểm gọi là Biển Sậy nằm gần bờ Địa Trung Hải.
Thủy triều đang rút và họ qua được bờ bên kia an toàn. Đúng lúc ấy, dân Ai Cập
nhận ra họ đã bị lừa. Dân Israel không phải đang đi xa vài hôm để hành hương
cúng tế. Nếu muốn vậy, họ đã không dẫn theo cả bầy gia súc, gia cầm làm gì.
Không, họ đang chạy trốn mãi mãi và đã đi được một ngày đường rồi. Thế là
quân Ai Cập gióng ngựa đuổi theo, đến Biển Sậy đúng lúc thủy triều dâng lên. Cả
đoàn quân bị nước cuốn và chết đuối. Dân Israel vui mừng cho đó là hành động
của Thượng Đế. Cuối cùng, dân họ đã được tự do và không có gì ngăn trở nữa.
Đây là sự kiện chủ chốt trong lịch sử dân tộc Do Thái và đến nay, họ vẫn
chiêm nghiệm về nó với sự trang trọng thích đáng. Họ tổ chức Lễ Vượt Qua hay
Lễ Quá Hải hằng năm để nhìn lại đêm ấy, khi Đấng Hủy Diệt toàn năng bỏ qua
cho con dân Israel và để họ thoát khỏi ách áp bức ở Ai Cập, đến miền Đất hứa.
Vào đêm lễ, trẻ con Do Thái hỏi ba mẹ chúng tại sao các bữa ăn trong ngày này
lại khác với mọi ngày.
Tại sao họ ăn maizo, một loại bánh mì dẹt, không nở, thay vì bánh mì
thường vào đêm đó? Đó là vì người dân muốn tưởng nhớ đêm trốn thoát khỏi Ai
Cập khi xưa, tổ tiên họ đã không có thời gian chờ cho bánh mì nở phồng lên
thành ổ bánh nướng bình thường. Họ phải lấy bánh ra khỏi lò khi hình dạng bánh
không khác gì khi cho vào. Thay vì ăn nhiều loại rau trong bữa tối, vào đêm ấy,
họ chỉ được ăn rau đắng để tưởng nhớ sự đắng cay của những năm tháng nô lệ ở
Ai Cập xưa kia. Họ chấm rau đắng vào nước muối một lần và vào nước xốt ngọt
một lần, tượng trưng cho những giọt nước mắt hóa thành niềm hân hoan và khổ
đau thành vui sướng. Khi trẻ nhỏ hỏi tại sao trong đêm lễ, mọi người lại nằm ngồi
ngả ngớn ở bàn ăn, người lớn kể rằng ở Ai Cập khi xưa, chỉ người tự do mới
được làm như vậy, còn nô lệ thì phải đứng. Giờ đây, dân họ đã được tự do và
cũng có thể ngả người thảnh thoi!
Hơn 3300 năm đã trôi qua và các câu hỏi về tập tục lễ đó vẫn được trẻ em
Do Thái hỏi ba mẹ chúng, vẫn những câu hỏi và câu trả lời ấy. Họ là người tự do
nên giờ họ có thể ngả người thảnh thoi mà ăn uống! Sự thấm thìa của câu chuyện
