thảo luận tác dụng của những dự kiến thường thay đối về những hoạt động hiện tại. Chúng ta cũng không thể gạt
bỏ tiền tệ thậm chí bằng cách loại bỏ vàng bạc và những phương tiện thanh toán pháp quy khác. Chừng nào còn
tồn tại bất kỳ một tài sản lâu bền nào, thì tài sản này có thể có những đặc tính của tiền tệ và vì vậy có thể làm nảy
sinh những vấn đề đặc trưng của một nền kinh tế tiền tệ.
II
Trong một ngành riêng lẻ, mức giá riêng ngành tuỳ thuộc một phần vào tỷ suất thù lao cho các yếu tố sản
xuất bao hàm trong chỉ phí biên, và một phần vào quy mô sản xuất. Không có lý do gì để sửa đổi kết luận này khi
chúng ta chuyển sang xem xét toàn bộ nên công nghiệp nói chung. Mức giá chung tuỳ thuộc một phần vào tỷ suất
thù lao cho những yếu tố sản xuất bao hàm trong chỉ phí biên và một phần vào quy mô sản xuất nói chung, nghĩa
là tuỳ thuộc vào khối lượng việc làm (với trang thiết bị và kỹ thuật xem như cố định). Đúng là khi chúng ta chuyển
sang xem xét vấn đề sản lượng nói chung, các chi phí sản xuất trong bất kỳ ngành nào cũng tuỳ thuộc một phần
vào sản lượng của những ngành khác. Nhưng một sự thay đổi có ý nghĩa hơn mà chúng ta phải tính đến là tác
dụng của những biến động của cầu đối với cả chi phí lẫn khối lượng sản xuất. Chính là nhu cầu mà chúng ta phải
đưa ra những ý kiến hoàn toàn mới khi chúng ta xét đến cầu nói chung, chứ không phải là cầu đối với một sản
phẩm riêng lẻ nào, với cầu nói chung được giả định là không thay đổi.
III
Nếu chúng ta đơn giản vấn đề với giả định là các mức thù lao cho các yếu tố sản xuất khác nhau bao hàm
trong chi phi biên đều biến đổi theo cùng một tỷ lệ như nhau, tức là cùng một tỷ lệ như đơn vị tiền lương, thì mức
giá chung (với trang thiết bị và kỹ thuật xem như cố định) tuỳ thuộc một phần nào đơn vị tiền lương và một phần
vào khối lượng việc làm. Do đó tác động của những biến động về khối lượng tiền tệ đối với mức giá có thể được
xem như bao gồm tác động đối với đơn vị tiền lương và tác động với khối lượng việc làm.
Để làm sáng tỏ những ý kiến trên, chúng ta hãy đơn giản hoá hơn nữa giả thiết của chúng ta và giả định rằng
(1) tất cả các nguồn lực không được sử dụng đều thuần nhất và có thể thay thế cho nhau về mặt năng suất để sản
xuất bất cứ hàng gì ta muốn, và (2) những yếu tố sản xuất bao hàm trong chi phí biên đều thoả mãn với cùng một
mức tiền lương danh nghĩa chừng nào còn một số nguồn lực chưa được sử dụng. Trong trường hợp này chúng ta
có số lợi tức bất biến và một đơn vị tiền lương không biến đổi, chừng nào còn có thất nghiệp. Kết quả là việc tăng
khối lượng tiền tệ sẽ không có tác động gì đến giá cả chừng nào còn thất nghiệp, và mức sử dụng nhân công sẽ
tăng theo đúng tỷ lệ như lượng tăng cầu thực tế do việc tăng khối lượng tiền tệ gây nên. Ngay sau khi đạt mức
toàn dụng nhân công, đơn vị tiền lương và giá cả sẽ tăng theo đúng cùng tỷ lệ với lượng tăng của cầu thực tế. Do
đó, nếu có cung hoàn toàn co giãn chừng nào còn thất nghiệp, và cung hoàn toàn không co giãn chừng nào đạt
được mức toàn dụng nhân công, và nếu cầu thực tế biến đổi theo cùng tỷ lệ với khối lượng tiền tệ thì có thể phát
biểu thuyết định lượng về tiền tệ như sau: “Chừng nào còn có thất nghiệp thì mức sử dụng nhân công sẽ biến đổi
theo cùng tỷ lệ với khối lượng tiền tệ, và khi đạt được mức toàn dụng nhân công thì giá cả sẽ biến đổi theo cùng tỷ
lệ với khối lượng tiền tệ”.
Tuy nhiên, sau khi đã thoả mãn suy nghĩ cổ điển bằng cách đưa ra một số giả thiết đơn giản hoá để chúng ta
có thể phát biểu một thuyết định lượng về tiền tệ, bây giờ chúng ta hãy xem xét những điều phức tạp mà trên thực
tế có thể sẽ ảnh hưởng đến các sự việc:
(1) Cầu thực tế sẽ không biến đổi theo cùng tỷ lệ với khối lượng tiền tệ.
(2) Vì các nguồn lực không thuần nhất, nên lợi tức sẽ giảm dần, chứ không phải là bất biến, khi mức sử dụng tăng
dần lên.
(3) Vì các nguồn lực không thể thay thế cho nhau, nên cùng của một số hàng hoá sẽ không co giãn, còn những
nguồn lực chưa được sử dụng thì có thể sử dụng để sản xuất những loại hàng hoá khác.
(4) Đơn vị tiền lương có khuynh hướng tăng trước khi đạt được mức toàn dụng nhân công.
(5) Không phải tất cả các khoản thù lao cho những yếu tố bao hàm trong chi phí biên đều biến đối theo cùng một