khai của một công ty (giá trị thị trường của các cổ phiếu chưa bán) và mức
chênh lệch chi phối (Control Premicem).
Song, phương pháp đánh giá này lại không hề đơn giản chút nào. Cần
phải cân nhắc nhiều yếu tố, chẳng hạn như: nên lựa chọn mức giá cổ phiếu
nào để định giá công ty? Những dự đoán về giá cổ phiếu trong tương lai
trong báo cáo của các nhà phân tích ra sao? Giá cổ phiếu gần đây nhất,
chẳng hạn như giá cổ phiếu vào ngày đàm phán đầu tiên, là bao nhiêu? Mức
độ trung bình giá cả trước đó là như thế nào, trong giai đoạn nào? Nếu giai
đoạn đó mới xảy ra gần đây, thì lợi nhuận của giao dịch có thể được phản
ánh trong giá cổ phiếu, đặc biệt nếu hoạt động mua lại cổ phiếu vừa mới
diễn ra đối với một công ty đối thủ hoặc có tin đồn về công ty đang được
chọn làm mục tiêu. Một lần nữa, điều này lại cho thấy rằng việc xác định giá
trị của một giao dịch M&A là một nghệ thuật, không phải là một môn khoa
học.
ĐỊNH GIÁ CÁC CÔNG TY TƯ NHÂN
Vì nhiều nguyên nhân khác nhau, việc định giá các công ty tư khó khăn
hơn rất nhiều. Thứ nhất, thường không thể thực hiện phân tích trước giao
dịch, bởi vì những thông tin tài chính của các công ty này không được công
khai. Do đó, quá trình thương lượng sẽ khởi động mà không có dữ liệu nào
để tham khảo, thậm chí khi đó, các thông tin còn bị hạn chế hơn. Các báo
cáo tài chính của công ty Bán có thể chưa qua kiểm toán, vì vậy, chúng ít tin
cậy hơn so với báo cáo của các công ty cổ phần công chúng. Ngoài ra, nhiều
hạng mục chi tiêu trong đó có thể không thực sự được sử dụng cho công
việc mà chỉ là một cách giúp chủ sở hữu công ty lấy tiền công. Ngoài ra, các
công ty tư cũng có thể nâng các chi phí cao hơn so với thực tế nhằm giảm
mức thuế suất họ phải đóng. Phần lớn các công ty tư đều mong muốn duy trì
mức thuế suất thấp; và đối với họ, việc thể hịên mức lợi nhuận cao “trên
giấy tờ” không hề quan trọng, bởi vì họ không phải tìm cách làm hài lòng thị
trường chứng khoán. Thông thường các công ty tư không dễ bị mua lại (trừ
trường hợp đó là một giao dịch thân thiện), nên có thể dễ dàng tiếp cận các
