MADE IN VIETNAM - Trang 70

người Việt. Khánh thấy mình có nhiệm vụ phải nhập vào cuộc ăn trả bữa
của toàn xã hội với tư cách kiến trúc sư đúng như ghi trong văn bằng đại
học. Công ty đầu tư vốn lưu động bất động sản thị trường mở của Khánh
chỉ có mỗi nhiệm vụ đi tìm hợp đồng xây dựng, không mua đi bán lại được
mảnh đất nào, do ra đời vội vã nên cũng phải vội vã chết yểu như vô vàn
những công ty tư nhân khác, nơi các vị giám đốc có thể là những cây đại
thụ trong ngành, hoặc có thể còn rất ngây ngô nhìn sơ đồ kiến thiết như
nhìn vào rừng nguyên thủy Cúc Phương nhưng đều là nạn nhân của nền
kinh tế hôm qua còn bao cấp hoàn toàn, hôm nay tuyên bố mặc ai nấy lo.
Họ có thể có rất nhiều khả năng khác nhưng khả năng hạch toán trong tình
hình hiện nay thì nhất định là không, dù người Việt luôn tự hào về thành
tựu toán học đã đạt được từ hai mươi năm nay, mỗi năm cung cấp cho cuộc
thi toán quốc tế ít nhất năm thần đồng toán học tuổi từ mười ba đến mười
sáu. Năm thần đồng mỗi lần đi ra nước ngoài chỉ trở về nước có hai nên
không đủ chia cho cả ba miền đất nước, để giảm bớt những sai số giữa
những con tính của hợp đồng và sau hợp đồng. Mười ba căn nhà, mười ba
hợp đồng của công ty Khánh đều bị dừng lại ở đâu đó, khi ở tầng hai, khi ở
mái bằng, cũng có khi ở móng, bởi đang xây lại thiếu tiền, bởi giá nguyên
vật liệu xây dựng mong manh dễ vỡ như gái quê ra tỉnh. Từ mười năm nay
ở Việt Nam tất cả các giá hàng đều có thể tăng rất cao, rất nhanh chỉ vì một
tin đồn trên vỉa hè. Ví dụ một nhà máy xi măng Bỉm Sơn nào đó có thể bị
đóng cửa, hoặc thép Liên Xô sắp tới bị cấm nhập khẩu, hoặc hai năm nữa
Việt Nam sẽ xây xong chủ nghĩa xã hội, hai năm nữa các nước tư bản
phương tây sẽ được giải phóng bởi Hà Nội. Tóm lại thầu xây dựng hoặc
phải là thần đồng toán học hoặc phải biết ăn cắp, phải biết cãi nhau, hoặc ít
ra cũng phải có duyên nói, nguyên vật liệu tốn một nhân thành ba, nhà
tháng sau lún, lở hay sập thì cũng biết nói gút bai, không thuộc phạm vi
hợp đồng. Mười ba hợp đồng, mười ba lần đi lừa hoặc bị lừa nhưng đôi bên
chẳng ai biết mùi tòa án là gì. Nói chung tòa án có nghĩa là nhà nước xử tội
công dân nào phạm tội phản bội tám mươi triệu người Việt, tòa án là cái
mũi tên một chiều không chạy nằm ngang từ trái sang phải, từ phải sang
trái mà theo chiều từ trên xuống, cũng không bao giờ chạy ngược từ dưới