thợ gốm Triều Tiên đem về Nhật Bản, nơi họ trở thành nhân tố chính trong
quá trình phát triển công nghệ gốm của quốc gia này.
Một sô chuyên gia cho rằng mua bán đồ gốm có thể là một ngành do triều
đình quản lý trong thời đại Koryo, và rằng thợ gốm ở các làng như làng
Chulpo làm việc trong những “công xưởng”, tại đó người lao động gia công
những tác phẩm được thiết kế bởi các nghệ sĩ được chỉ định. Sự ủy thác của
triều đình có thể chỉ dừng lại ở việc thiết kế ra những mẫu sản phẩm hơn là
khâu sản xuất. Tuy nhiên, tài năng của thợ gốm “làng” ở những làng gốm
không hề kém cỏi chút nào, và đó chính là tâm điểm mà tôi chọn để khai
thác khi kể lại một phần nhỏ trong câu chuyện về họ.
Theo những gì được ghi chép trong các tài liệu thì điều luật chế định con
trai của thợ gốm phải kế tục nghề nghiệp của cha mình được ban bố vào
năm 1543, tức là sau khi xảy ra những sự kiện nêu trong truyện này. Dường
như trước đó điều luật này đã có tiền lệ, cho nên tôi đã gắn nó vào thời của
Mộc Nhĩ, khi mà nghề gốm, được coi là nghề mang tính chất gia đình, được
quản giám bởi tập tục chứ không phải luật lệ.
Nguyên nhân gây ra những đốm màu nâu ố đục, làm hỏng những sản phẩm
ban đầu mà ông thợ Min dành cho sứ thần triều đình thì ngày nay được biết
là do sự oxy hóa. Bởi vì có chứa sắt, nên nước men ngọc bích chỉ đạt được
màu men mong muốn khi nó được nung trong môi trường yếm khí. Quá
nhiều không khí lọt vào lò nung trong quá trình nung sẽ làm “gỉ” chất sắt
trong nước men và cho ra màu sắc không như mong muốn, vấn đề khó khắc
phục đến nỗi nhiều đồ gốm men ngọc bích còn tồn tại từ thời Koryo bị ố
với những dấu vết của oxy hóa. Ngay cả khi được trang bị kiến thức về điều
này và với những thiết bị điện tối tân, thợ gốm ngày nay vẫn không thể tái
tạo lại được một cách chính xác màu sắc sáng chói của men ngọc bích mà
những nghệ nhân ngày xưa đã đạt được.
***
