Nixon là phần tử chống cộng nổi tiếng, đồng thời cũng là vị tổng
thống Mỹ có đầu óc chiến lược nhất. Vào lúc quan hệ Trung-Xô
xấu đi, Nixon bảo vệ Trung Quốc, là xuất phát từ lợi ích chiến lược
của Mỹ. Ông ta biết rõ khẩu hiệu “Đả đảo đế quốc Mỹ“ của Mao
Trạch Đông không thể tồn tại lâu dài, và ông ta chờ đợi Mao chìa
cành ô liu…
Ngày 18-12-1970, gặp nhà báo Mỹ Edgar Snow, Mao tỏ ý hoan
nghênh Nixon thăm Trung Quốc. Một thông báo ngắn đồng thời
công bố tại Bắc Kinh và Washington ngày 15-7-1971 cho biết từ 9
đến 11-7, Kissinger đã đến Bắc Kinh hội đàm với Chu Ân Lai, hai
bên thoả thuận tổng thống Mỹ sẽ sang thăm Trung Quốc vào thời
điểm thích hợp trước tháng 5-1972.
11 giờ 27 phút ngày 21-2-1972, chiếc Air Force One chở Nixon
và phái đoàn Mỹ hạ cánh xuống sân bay Bắc Kinh.
Chu Ân Lai, Diệp Kiếm Anh, Cơ Bằng Phi, Kiều Quán Hoa ra
đón, đưa về nhà khách Điếu Ngư Đài, từng là nơi ở của Hoàng đế
Càn Long. Sau bữa tiệc trưa thịnh soạn, Chu Ân Lai nhận được
điện thoại từ Trung Nam Hải: “Chủ tịch muốn tiếp ngài Tổng
thống Nixon, mời Tiến sĩ Kissinger cùng dự”.
Khách đến, Mao đứng dậy chìa tay về phía Nixon. Nixon bước
lên một bước chìa tay ra nắm lấy, rồi úp tiếp bàn tay trái lên. Mao
cũng úp tiếp tay trái lên theo. Chủ khách nhìn nhau cười, bốn bàn
tay ấp chặt vào nhau, lắc liên hồi. Mao nói:
- Tôi là người cộng sản số 1 trên thế giới, ngài là phần tử chống
cộng số 1 trên thế giới, lịch sử đã đưa chúng ta đến bên nhau.
Cuộc hội kiến dự định 15 phút, thực tế đã kéo dài tới 65 phút.
Ngày 22-2, các tờ báo lớn ở khắp Trung Quốc đều dành nửa đầu
trang nhất đăng ảnh lớn Mao tiếp Nixon, ảnh Chu Ân Lai đón
