Một buổi sáng, một cái xe ngựa thồ nặng y như loại xe chở than dừng
lại ở phố Lô-mông, trước cửa trường Vật lý. Được tin, Pi-e và Ma-ri chạy
vội ra ngoài, đầu trần, mặc áo choàng phòng thí nghiệm. Pi-e còn giữ được
vẻ bình tĩnh thường ngày, nhưng Ma-ri không kìm nổi niềm vui sướng trước
những bao tải do anh em lao công vác vào. Quặng pêch-blen đây rồi, pêch-
blen của Ma-ri đây, đã có giấy báo của nhà ga hàng hoá đến từ mấy hôm
trước. Không nén nổi nôn nóng, tò mò và sốt ruột, Ma-ri muốn mở ngay một
bao tải ra xem để ngắm nghía cái kho tàng quý báu của mình. Cắt dây gai,
bao tải vừa tung ra, bà đã vục hai tay vào quặng nâu và xám xịt, còn lẫn lá
thông vùng Bô-hêm.
Chất Ra-đi trốn ở đây. Dù có phải dùng hàng núi cái chất vô dụng,
giống như bụi đường này, nhất định Ma-ri sẽ rút bằng được Ra-đi ở đó ra.
*
* *
Trông một buồng xép sát nóc, Ma-ri Xkhua-đốp-xka đã sống những
giờ phút say sưa nhất của đời sinh viên. Giờ đây, trong một lán gỗ tiêu điều,
Ma-ri Qui-ri lại được biết những niềm vui kì diệu. Lạ lùng thay sự khởi đầu
trở lại đó, khi một hạnh phúc khắc khổ và tinh tế (mà có lẽ chưa một người
đàn bà nào đã cảm thấy trước Ma-ri) lại hai lần chọn cái khung cảnh nghèo
nàn nhất.
Cái nhà xe phố Lô-mông thật là một điển hình về mặt thiếu tiện nghi.
Mùa hè thì cái mái lắp kính làm cho nóng như thiêu như đốt. Mùa đông,
chẳng biết nên mong băng giá hay mưa. Nếu trời mưa, nước giột cứ thánh
thót rơi xuống đất hoặc trên bàn, nghe rất khó chịu. Những chỗ này hai nhà
vật lý đã đánh dấu để tránh không đặt dụng cụ. Gặp tiết trời băng giá thì
người cũng lạnh cóng, không có cách nào khác. Có chất đầy than củi vào lò
cũng bằng không. Phải áp người thật sát lò mới thấy ấm đôi chút, nhưng chỉ
rời một bước thì đã rét buốt rồi!
Vả lại, Pi-e và Ma-ri cũng cần làm quen với thời tiết bên ngoài chứ!
Thiếu trang bị kĩ thuật, không có ống thoát hơi độc, phần đông công việc
phải làm giữa sân ở ngoài trời. Mỗi khi mưa rào, hai vợ chồng phải tất tả
chuyển dụng cụ vào nhà xe. Để tiếp tục công việc mà không bị ngạt, họ
thường mở hết cửa cho thoáng gió.
